Risk Toplumu

2015’te yaşamını yitiren Ulrich Beck’in başyapıtı Risk Toplumu, yirminci yüzyılın sonlarında Avrupa’dan çıkmış en etkili toplumsal analiz eserlerinden biri haline gelmiş ve ilk yayımlanışının ardından geçen yaklaşık otuz yıllık sürede kitapta dile getirilen sorular ve gözlemler daima gündemde kalmıştır. Hem disiplinler arasında hem de kamuoyunda yarattığı etki açısından, Habermas’ın Kamusallığın Yapısal Dönüşümü’yle karşılaştırılabilecek olan Risk Toplumu sosyoloji ve sosyal teori alanında bir klasiğe dönüşmüştür.
Batılı sanayi toplumunun yer yer “Aydınlanma-sonrası”, “Fordizm-sonrası” ya da “postmodern” diye tanımlanan tayin edici bir geçiş döneminde olduğu geniş kabul gören bir görüştür. Beck bunun yerine dönüşlülüğün hâkim olduğu farklı bir modernlikle karşı karşıya olduğumuzu öne sürüyor ve bu çerçevede toplumun küresel çaptaki değişiminin doğrultusuna dair tutarlı bir tablo ortaya koyuyor.

Beck’in analizinin temelinde “risk toplumu” nosyonu yatıyor. Yazara göre, bilimsel ve teknik bilgiye dayalı bütünselleştirici, küreselleştirici ekonomi, toplumsal örgütlenme ve toplumsal çatışmanın giderek merkezine kayarken, toplumun üretim ve bölüşümle ilişkisinin doğasındaki değişimler çevresel faktörlerden etkileniyor.
Beck, bu çerçevede mevcut toplumsal gelişimin diğer ana unsurlarını da ele alıyor: Bilginin siyasal iktisadının merkeziliği, yeni çalışma ortamında sınıf ve cinsiyet rollerinde meydana gelen değişim ve risk toplumunda siyasetin konumu.