Yargı Kararları Işığında Türk Hukuku'nda İnternet Erişiminin Engellenmesi

Elinizdeki bu çalışmanın temelini, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı’nda hazırlanan -Yargı Kararları Işığında Türk Hukuku’nda İnternet Erişiminin Engellenmesi- (Kayseri, 2015) isimli yüksek lisans tezi oluşturmaktadır. Günümüz modern yazışımının vazgeçilmez bir parçası haline gelen internetin, yasal düzenlemelere konu edilmesi ve internet alanındaki serbestliğe (internet özgürlüğüne) kamu otoriteleri tarafından yapılan müdahaleler, çok yoğun tartışmalara neden olmaktadır. Halihazırdaki kullanım biçimi itibariyle internet, sadece ifade özgürlüğünün kullanım aracı olmaktan çıkmış ve sosyal medya araçlarının yoğun kullanımına paralel olarak, özel hayatın da yaşandığı bir tür -dijital özel yaşam alanı- haline gelmiştir. Teknik ve sosyal yönü ve kullanım yoğunluğu nazara alındığında, internetin hukuk ile sınırlanabilmesinin mümkün olmadığı görülmektedir.

Bununla birlikte, modern toplumların yaşamında bu denli önemli yer tutan internetin, sınırsız bir serbestlik alanı olmadığı da açıktır. Kaldı ki, bir düşünürün de haklı olarak ifade ettiği üzere, -sınırsız serbestliğin sınırsız iyi olduğu- da söylenemez. Bu nedenle, hukuk devleti ilkesinin geçerli olduğu bir düzende, internet özgürlüğünün kötüye kullanılmasını engelleyecek, öngörülebilir, bilinebilir ve ölçülülük ilkesine uygun hukuk normlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak, internet özgürlüğünün kullanımındaki -meşruiyetin- sınırlarını çizmeye çalışan her türlü yasal düzenleme -sansür- tartışmalarını da beraberinde getirmektedir.

Bu tartışmaların peşinen -haklı/ yerli- ya da -haksız/ yersiz- olduğu yönünde kanaat belirtmek yerine; öncelikle yasal düzenlemeye duyulan ihtiyaç, düzenlemenin kapsamı ve düzenlemenin uygulanmasıyla birlikte, internet özgürlüğü açısından ortaya çıkan sonuçların bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Söz konusu nedenle elinizdeki bu çalışma, internetin özgürlükler hukuku içerisindeki yerini ve demokratik toplumlar açısından önemini ele alan değerlendirmelerle başlamaktadır.

Çalışmayı benzerlerden ayıran yön, internet erişiminin engellenmesine ilişkin teknik konuları da hukuki düzenlemelerle bütünleştirerek, şema ve çizimler ile daha açık ve anlaşılabilir kılmasıdır.

Eserde, internet erişiminin engellenmesi konusunda tek temel yasal düzenleme olan 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ve bu Kanun’da çeşitli tarihlerde yapılan değişiklikler, bu değişikliklere ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin iptal ve bireysel başvuru (twitter, youtube kararları) kararları ve AİHM kararları (özellikle Ahmet Yıldırım/ Türkiye kararı) da ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Eser, mevcut kanun hükümlerini, kanun hükümlerine ilişkin yargı kararlarını ve teknik konuları bütünleştiren, güncel ve kapsamlı bir başvuru kitabı niteliğindedir.