Sosyal Sigorta ve Uygulaması

Sosyal güvenlik sistemimizde gerçekleştirilen yeniden yapılandırma çalışmalarının bir sonuncu olarak çoklu kurumsal (SSK, ES, Bağ-Kur) yapı-ya son verilerek 20.5.2006 tarihli ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu (Anılan Kanunun adı 2/7/2018 – KHK – 703/203 md. ile 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumuna İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun şeklinde değiştirilmiştir) ile yeni bir Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) oluşturuldu. Aynı şekilde sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin düzenlendiği çok sayıdaki sosyal güvenlik kanunu da (506, 5434, 1479, 2925, 2926, 2829 ve 3201 sayılı) kısmen ya da tamamen yürürlükten kaldırılarak bunların yerine 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yürürlüğe konuldu. Ancak, kazanılmış haklara sağlanan koruma nedeniyle mülga kanunların (özellikle 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu), bazı hükümlerinin uzun bir süre daha uygulaması devam edecektir.

Genel olarak 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe giren ve 109 madde-den oluşan 5510 sayılı Kanun’a bu güne kadar 18 ek ve 76 geçici madde ilave edilmiştir. Asıl, ek ve geçici maddelerinde 47 Kanun ve 6 KHK ile değişiklikler yapılmıştır. Aynı yoğunluktaki değişikliler ikincil mevzuata da (yönetmelik, tebliğ, genelge) yaşanmıştır. Önceki sosyal güvenlik kanunlarının birçok hükmünün yürürlükte bulunması ve uzun yıllar uygulanacak olması nedeniyle karmaşık bir yapısı olan sosyal güvenlik mevzuatımızda yapılan bu sıklıktaki değişiklikler, izlemeyi ve uygulamayı bir hayli zorlaştırmıştır.

Böylesi bir mevzuat ağı ve yapısına sahip bir alanda, Kurum içinde olmadan ve Kurundan destek sağlanmadan yetkin bir çalışma yapılması; pek mümkün olmamaktadır. Bu durum dikkate alınarak, sosyal sigortanın hemen hemen tüm konularını kapsayan ve 33 bölümden oluşan ikinci baskıda önemli dizayn değişiklikleri yapılmıştır. Konular, uygulama dönemleri itibariyle öz ve yalın olarak sunulmaya çalışılmıştır. Konuların açıklamasına geçilmeden önce, o konuyla ilgili yasa ve önem arz eden idari düzenlemelere de (yönetmelik ve tebliğ düzeyinde) yer verilmek suretiyle uygulamacılara, açıklamaların dayandığı güncel orijinal mevzuat hükümleri de değişiklikleriyle birlikte sunulmuştur