Aeneis

Babil’in Yorumu

Yunan mitolojisinden öğrendiğimize göre, bundan binlerce yıl önce Truvalı Paris, Sparta kralı Menelaos’un karısı Helen’i kaçırmış ve Truva savaşını başlatmıştı. Büyük ozan Homeros, dünya edebiyatının en önemli kaynaklarından biri olan İlyada’da bu savaşı anlatır. Vergilius da Aeneis’te bu savaşın hemen sonrasını, Truvalı Aeneis’in savaş, aşk ve felaketle örülü macerasını, eserini binlerce yıl canlı kılacak etkileyici bir dille anlatıyor. Dante’nin İlahi Komedya’da kendisine rehber edindiği Vergilius, Roma’nın ilk imparatoru Augustus’un isteği üzerine kaleme aldığı eserinde, imparatorluklarının tarihini anlatan benzersiz bir destan armağan ediyor Romalılara. Üzerinde yaşadığımız toprakların da hikâyesini anlatan Aeneis, gerçekle kurmacanın birbirine dolandığı büyüleyici bir klasik.

Dünya edebiyatının en büyük eserlerinden olan Aeneis işte bu ünlü cümleyle başlıyor: “Savaşların ve bir yiğidin şarkısını söylüyorum.”

Roma bir yandan silahlarla, savaşlarla büyüyüp genişlerken diğer yandan ruhsal temellerini ve ufkunu oluşturan büyük bir şaire de sahipti. Ve bu şair, Aeneis ile Roma’ya bir kök, Latinceye bir dil panteonu, gelecek kuşaklara ölümsüz bir öykü bıraktı.

Aeneis, ondan etkilenen büyük ustalar ve onun kaynaklık ettiği hikayeler sayesinde zaman geçtikçe Batı edebiyatının temel metinleri arasındaki yerini sağlamlaştırdı ve T. S. Eliot’ın deyimiyle “tüm Avrupa’nın klasiği” oldu.

Bu büyük eseri Türkan Uzel’in Latince aslından çevirisi ile sunuyoruz.

“Yoksa Vergilius musun sen, konuşunca ağzından ırmaklar çağlayan?

Ey beni yazdıklarının peşinde koşturan emeğimi, sevgimi coşturan, bütün ozanların onuru, önderi.”

- Dante

“Vergilius. Yeryüzünün tüm şairleri arasında onunki kadar sevgiyle kulak verilen başka bir şair yoktur.”

- Borges