Bir Osmanlı Bürokratı Ali Fuad Türkgeldi’nin Tarih Anlayışı

 Ali Fuad Türkgeldi, Osmanlı Devleti’nin son asrına şahitlik etmiş, tarihçi kişiliğiyle tanınmış devlet adamlarından biridir. İçinde yetiştiği Tanzimat toplumunun karakteristik özelliklerini kişiliğinde bütünleştiren Ali Fuad Bey hem fikrî hem de siyasî hareketliliğin olduğu İstanbul’da bürokrat bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Osmanlı Devleti’nin modern eğitim kurumlarında eğitim görüp içinde bulunduğu çevrenin de etkisiyle çok yönlü bir insan olarak yetişmiştir. Dâhiliye Mektupçuluğu, Dâhiliye Müsteşarlığı ve Mâbeyn Başkatipliği gibi yüksek memuriyetlerde bulunmuş, meslek hayatı boyunca Osmanlı Devleti’nin karşılaştığı olayları yakından takip etmiştir.
Ali Fuad Bey’in tarih ilmine duyduğu özel ilgi ve merak onun çevresini daha özenle incelemesine ve değerlendirmesine imkân sağlamıştır. Kendisi yaşadığı dönemde kaleme alınan yerli ve yabancı tarih kitaplarını okuyarak yeni tarih anlayışlarından ve gelişmelerden haberdar olmuştur. Müellifin, Osmanlı siyasetine etki eden isimleri yakından tanıması, bu kimselere ait özel belgeleri incelemesi ve kayıt altına alarak eserlerinde sunması araştırmacılara döneme farklı bir pencereden bakma fırsatı sunmuştur.