Doğu Tarihi Üzerine Oryantalist Denemeler

Kur’an’ın oluşumu, tebliğ edilişi, yazılışı, metin haline geliş süreci, metnin geçirdiği gelişim evreleri, imlâ ve kıraat farklılıkları ve bu konulara ilişkin temel kaynakların analizi ve yayımlanması, oryantalistlerin hep özel ilgi odağı olmuştur. Oryantalistlere göre Kur’an’ın kompozisyon bütünlüğünden yoksun mevcut Mushaf tertibi, Kur’an metninin anlaşılmasının önündeki en büyük engeldir. Theodor Nöldeke (1836-1930), Kur’an Tarihi ve kronolojisi çalışmalarıyla oryantalist araştırmalarda çığır açmıştır.

Latince, Yunanca, Fransızca, İngilizce gibi çok sayıda Batı dilinin yanı sıra Arapça, İbranice, Süryanice, Farsça, Türkçe ve Sanskritçe gibi Doğu dillerini de bilen Nöldeke, başta Kur’ân tarihi olmak üzere sîyer, İslâm tarihi, Arap dili ve edebiyatı, Pers tarihi ve edebiyatı gibi konuların yanında, eski ve yaşayan Sâmî dilleri, bunların değişik lehçeleri, Kutsal Kitap ve başka alanlarda pek çok eser vermiş; çeviri yapmış ve değerlendirme yazıları kaleme almıştır. Sayısı yedi yüze yaklaşan çalışmalarının tamamını yayımlamıştır.

Doğu Tarihi Üzerine Oryantalist Denemeler adı altında yayımladığımız kitap Nöldeke’nin çalıştığı konular hakkında genel okuyucu için çeşitli zamanlarda yazdığı ve kendisinin bir araya getirerek yayımladığı dokuz makalesinden oluşmaktadır.1892 yılında Berlin’de Orientalische Skizzen adıyla derlenmiş ve aynı yıl Nöldeke tarafından düzeltmeler yapılarak John Sutherland Black tarafından Sketches from Eastern History adıyla İngilizceye çevrilmiştir. Elinizdeki kitap, düzeltilmiş İngilizce metinden, Almanca aslıyla karşılaştırması yapılarak Türkçeleştirilmiş ve güncel kaynaklarla ve metnin daha iyi anlaşılmasına yönelik açıklayıcı bilgilerle zenginleştirilmiştir.