François Marie Arouet Voltaire Eserleri Katkıda Bulunduğu Ürünler 

Voltaire’in başyapıtı kabul edilen Candide, saf ve iyi niyetli bir delikanlının başından geçenleri anlatır. Esas kahramanın yanı sıra, sürekli biçimde öyküye giriş çıkış yapan, çeşitli vesilelerle yolları kesişen ya da ayrılan diğer kahramanlar ve yan karakterlerle olay örgüsü karmaşıklaşır, hacim kazanır. Çünkü herkesin ayrı bir öyküsü vardır. Böylece Vestfalya’da tek başına başlayan macera, 7-8 kişilik bir grupla İstanbul’da nihayete erer.

Aslında Leibniz düşüncesine karşı yazılmış bu sarkastik ve felsefi öyküde Voltaire, sadece kendi yaşadığı dönemin tasvirini ve eleştirisini yapmakla kalmaz, evrensel bir düzlemde evrenselleşen anlatısıyla geleceğe seslenmeyi de başarır.

“Bir gün her şey daha iyi olacak, işte umudumuz, bugün her şey daha iyi, işte yanılsama.” der Lizbon Depremi hakkında yazdığı şiirinde Voltaire. Ve aslına bakılırsa Candide’deki tüm anlatı da bu paradoksun etrafında döner. Ancak yine de finalde kahramanlarına buldurduğu esenlik ve huzurla, kötülüğe karşı iyiliğe galebe çaldırır. Kötümserliği iyimserlik karşısında zayıf düşürür. İnsandaki umudu öldürmek yerine yaşatmayı tercih eder.

Belki de bugün hâlâ sevilerek okunmasındaki sır da burada saklıdır.

Voltaire'e göre insan, doğası gereği, hayvandır. Onu doğal eğilimlerini denetim altına alarak yetkinleştiren, yırtıcılıktan kurtaran, toplum içinde yaşayan bir Tnsan" durumuna getiren uygarlık alanındaki gelişmelerdir.lnsan, usunu, bilincini kullanarak uygarlığı yaratır, uygarlık da kendisini yaratanı geliştirir, bu durum böyle sürüp gider. Voltaire'in yazıları, 1789 Fransız Devrimi'nin gerçekleşmesinde etkili olmuş, özellikle de düşünce bakımından, bu olayın içeriğini biçimlendirmiştir. Fransız Aydınlanma Felsefesi'nin gelişmesinde büyük katkıları olan Voltaire, tarih, felsefe, yazın ve oyun konularındaki yapıtlarıyla değişik alanlarda etkisini göstermiştir. Kendisi özgün bir filozof, özgün bir öğretinin kurucusu olmakla birlikte, sorunların çözümünde, yönetim, hukuk ve bilim alanında usa, us ilkelerine öncülük tanıması nedeniyle felsefe çığırlarını da etkilemiştir.

“Bu seçkide yer alan öykülerde, Voltaire, taraf tutmayan alaycı bir izleyici gibi olayları dışarıdan yönetir, düş gördüğünü biliyormuş, neşe ya da acıma duygusuyla düşlemeye devam etmeye razı oluyormuş gibi kendisini ihtiraslı çalkantılara bırakır. İnsanların genel kanılarının doğruluğunu kanıtlamak hoş bir şey. Genellemeler her zaman hatalı değildir; Voltaire, Fransız dilinde, belki de tüm dünyada yazılmış en iyi düzyazıya imzasını atmıştır.

1778 yılında, İrene adlı tragedyasının patırtılı galasından kısa bir süre sonra, Paris’te, seksen dört yaşında öldü. Beşinci perde sona erdiğinde Voltaire’in bulunduğu loca ona defne dalından yapılmış bir çelenk sunan çok sayıda hayranıyla doldu. Voltaire onlara şu sözlerle teşekkür etti: ‘Vous voulez donc m’étouffer sous des roses!’

(Güllerin altında boğacaksınız beni!)”

- Jorge Luis Borges

François Marie Arouet (21 Kasım 1694 - 30 Mayıs 1778), Fransız yazar ve filozof. Daha çok mahlası Voltaire olarak tanınmıştır. Fransız devrimi ve Aydınlanma hareketine büyük katkısı olmuştur.

Din ve ifade özgürlüklerinin yanı sıra, insan hakları konusundaki düşünceleri ve felsefi yazıları ile ünlenmiştir. Eserlerinde Kilise dogmaları ve döneminin Fransız müesseselerini yoğun olarak hicvetmiştir. Zamanın en etkili isimlerinden biri olarak tanınır.

Mezun olduktan sonra Voltaire edebiyatta kariyer yapmaya başladı. Babası ise oğlunun hukuk eğitimi almasını istiyordu. Bu nedenle Voltaire, Paris´te bir avukatın asistanı olarak çalışıyormuş gibi gözüküp, zamanının büyük bir kısmını hicivsel şiirler yazmaya adamıştır. Babası bunu öğrendiğinde Voltaire´i yine hukuk okumaya göndermiştir; yine de Voltaire yazmayı sürdürmüştür. Sivri dili ile aristokratik ailelerin beğenisini toplamıştır. Kral 15. Louis´nin naibi, Orleans Dükü, 2. Philippe´yi konu alan bir yazısı nedeniyle Bastille´de hapsedilmiştir. Oradayken çıkış yaptığı piyesi Oedipe´yi kaleme almış ve Voltaire ismini almıştır. Oedipe´nin başarısı Voltaire´i etkili bir isim yapmakla beraber onu Fransız Aydınlanmasına dahil etmiştir.

François Marie Arouet (21 Kasım 1694 - 30 Mayıs 1778), Fransız yazar ve filozof. Daha çok mahlası Voltaire olarak tanınmıştır. Fransız devrimi ve Aydınlanma hareketine büyük katkısı olmuştur.

Din ve ifade özgürlüklerinin yanı sıra, insan hakları konusundaki düşünceleri ve felsefi yazıları ile ünlenmiştir. Eserlerinde Kilise dogmaları ve döneminin Fransız müesseselerini yoğun olarak hicvetmiştir. Zamanın en etkili isimlerinden biri olarak tanınır.

Voltaire Paris´te, 1694´te doğmuştur. Sekiz yıl boyunca sanat eğitiminin başladığı Collège Louis-le-Grand´da okumuştur. Fakat orada "Latince ve Aptallıklar" dışında bir şey öğrenmediğini iddia etmiştir.

Mezun olduktan sonra Voltaire edebiyatta kariyer yapmaya başladı. Babası ise oğlunun hukuk eğitimi almasını istiyordu. Bu nedenle Voltaire, Paris´te bir avukatın asistanı olarak çalışıyormuş gibi gözüküp, zamanının büyük bir kısmını hicivsel şiirler yazmaya adamıştır. Babası bunu öğrendiğinde Voltaire´i yine hukuk okumaya göndermiştir; yine de Voltaire yazmayı sürdürmüştür. Sivri dili ile aristokratik ailelerin beğenisini toplamıştır. Kral XV. Louis´nin naibi, Orléans Dükü, II. Philippe´yi konu alan bir yazısı nedeniyle Bastille´de hapsedilmiştir. Oradayken çıkış yaptığı piyesi Oedipe´yi kaleme almış ve Voltaire ismini almıştır. Oedipe´nin başarısı Voltaire´i etkili bir isim yapmakla beraber onu Fransız Aydınlanmasına dahil etmiştir.

Voltaire, ölümünden kısa bir süre önce 4 Nisan 1778 tarihinde, Paris´te bulunan Dokuz Kız Kardeş Locası´nda (Les Neuf Sœurs Locası) Masonluğa alınmıştır.Benjamin Franklin gibi birçok isim, ABD´den sadece Voltaire´in tekrisinde bulunmak için Paris´e gelmiştir. Kendisine gösterilen bir saygı ve ihtimamın örneği olarak, Voltaire´e farklı bir tekris prosedürü uygulanmış, Mabed kapısına gerilen siyah bir örtünün arkasından gerçekleştirilmiştir.

Alzire Lima Beldesinde Gusman'ın Sarayında meydana gelen hadise.

Kişiler ;

• Gusman (Peru Valisi)
• Alvarez (Gusman'ın Pederi)
• Zamore (Potoze'un bir bölgesinin hükümdarı)
• Alzire (Monteze'in kızı)
• Cephane (Alzire'nin Arkadaşı)
• Sedar (Diğer Arkadaşı)
• Metran (Bir Asker)
• Konuşacak bir Amerikalı, İspanyalılar, Diğer Amerikalılar ve Subaylar

Yüz kez canıma kıymak istedim ama hâlâ hayatı seviyorum. Bu gülünç çaresizlik eğilimlerimiz arasında en tehlikeli olanı belki de; çünkü bir yükü, yere atmak isterken sürekli olarak taşıma ısrarı içinde olmaktan daha ahmakça bir şey olabilir mi? Varlığından iğrenmek fakat yine de onu sürdürmeye çalışmaktan başka... Ya da başka bir deyişle bizi yok eden bir yılanı, kalbimizi yiyene kadar okşamak niye?

Bir ateist toplum neden olanaksız görünüyor? Dizginlenmeyen insanların hiçbir zaman bir arada yaşayamayacaklarına, gizli suçlara yasaların hiçbir şey yapamayacağına, insan adaletinden kaçan kötüleri bu ya da öteki dünyada cezalandıracak öç alıcı bir Tanrının gerekliliğine karar verildiğinden.

Musanın yasalarının insanlara gelecek hayattan söz etmediği, ölümden sonra cezalarla hiç korkutmadığı, ilk Yahudilere ruhun ölümsüzlüğü hakkında hiç söz etmediği doğrudur, ama ateist olmaktan ve Tanrının öcünden kurtulabileceklerini sanmanın çok uzağında olup insanlar içinde en dindar olanlardı.

Yalnız ebedi bir Tanrının varlığına inanmakla kalmayıp bu Tanrının aralarında bulunduğuna inanıyorlar, kendilerinin, eşlerinin, çocuklarının, dört nesil sonrasına kadar torunlarının da Tanrı tarafından cezalandırılacağını düşünerek korkudan titriyorlardı ki bu çok güçlü bir dizgindi.

François Marie Arouet de Voltaire’in yoğun bir entelektüel faaliyet içinde sayısız eserler vererek geçirdiği ömrünü üç tutkunun belirlediğini söylemek yanlış olmayacaktır: Şöhret, servet ve kudret. Voltaire bu üç tutkusunun da karşılığını fazlasıyla almış, bu arada elbette birtakım bedeller de ödemiştir. Avamın "ahmaklık ve barbarlığına" olduğu kadar Eski Rejim'in çürümüş değer ve kurumlarına da aynı kibir ve hoşgörüsüzlükle meydan okurken çağdaşlarına hoşgörünün ve adaletin erdemini göstermiş, bütün bir Aydınlanma Çağı Fransa'sını derinden etkilemiştir. Gustave Lanson onun için, "Bize özgürlüğümüzü verdi ve bize adaleti öğretti" derken, bu sivri dilli "filozof"un hakkını teslim etmektedir.

1747'de yazdığı Zadig, Voltaire'in ilk felsefi romanıdır. Kitabın ikinci başlığı "Yazgı" olmakla birlikte, boş inançların, insani zaafların ve bunların sonucu olan ahmaklıkların eğlendirici bir yergisi olan anlatı, bu ahlaki yaklaşımın ötesinde Leibniz'in felsefesini de eleştirmekte, "önceden kurulu uyum" ve "Tanrısal inayet" anlayışının karşısına, rastlantıların belirsizliğini ve yine Leibnizci bir kavram olan insanın "yeterli neden" ilkesi uyarınca özgürlüğünü sahiplenebileceği gerçeğini çıkarmaktadır. Voltaire, istencimizde olmasa da eylemlerimizde özgür olduğumuza inanmaktadır.

“Türklerin karakterinde büyük tezatlara rastlanır: Gaddar olmalarının yanı sıra merhametlidirler. Açgözlüdürler, fakat hırsı­zlıkları neredeyse hiç yoktur. Boş vakitlerini kötüye kul­lanmazlar. İçlerinden pek azı birden fazla kadınla evlenir.

Avrupa'daki büyük merkezlerin içinde en az genelev kadını bulunan şehir İstanbul'dur. Dinlerine sıkıca bağlı olan Türkler, Hıristiyanlardan tiksinirler; onlara kafir gözüyle bakarlar. Bununla beraber, onları ülkelerinin her yerinde, hatta devlet merkezlerinde bile hoş görür ve korurlar. İstanbul'daki Hıristiyan mahallesinin sokaklarında, paskalya yortusunda yapılan ayinlere izin verildiği gibi, muhafızlık etmeleri için de törenlerin başın­da dört yeniçeri bulundurulurdu.”

Eserlerinden derlenen bu kitapta Voltaire, Osmanlı zaman dilimini kapsayan Türk/Müslüman tanımında, Fransız Devrimi’nin temelini atan görüşlerindeki ahlaki tutumu Türklerden esirgemeyerek Türkleri de İslamiyeti de bir ansiklopediste yaraşır şekilde kaleme almış, Türklerin çağdaş ve evrensel düzeyini araçları ile ifade etmiştir. Bu yansızlığıyla ansiklopedist kişiliğini ve mürekkebini kirletmeyen edip, nam-ı diğer Voltaire, ne tesadüf ki Türklere karşı olduğu kadar devrime de karşıdır.

Dünya fikir tarihine şerh düştüğü, “Tanrı olmasaydı, onu icat etmemiz gerekecekti.” önermesi insanlık tarihi açısından, öznenin hem icadı hem de iktidarı olmuştur.

Setin içindeki kitaplar şunlardır:

1 - Ateizm

2 - Ekonomik İtaatsizlik

3 - Ernestine

4 - Halkın Afyonu

5 - Kokain

6 - Sivil İtaatsizlik

7 - Şarap ve Esrar

8 - Suçlusun!..

Kirpiklerinin efsunu, asil duruşlarının kalpleri derinden sarsan ışıltısı ve heyecanı; yürürken ayaklarınızda oluşan kıvrımlara dokunmak istiyorum ama siz artık ya yürümüyorsunuz ya da dalından koparılmış güllerin üzerinde yürüyorsunuz. Size çok eskiden yaşamış bir bilgenin, hiçbir işle meşgul olmadan mutluluğa erişmesini ve daha sonra keyif için kaleme aldığı sadık hikayesinin çevirisini sizlere sunuyorum. Bu eser hayatınızı renklendirecek yürüdüğünüz yolda ışığınız olacak değerdedir. Her ne kadar göz kamaştırıcı güzelliğiniz ve sağduyulu kişiliğiniz ve becerileriniz olsa da gençlik çağınız da bilge bir yapıya ve ihtişama sahipsiniz; sizin ak sakallı gezginlerden daha çok anlamlı sözlerinize şahit oldum. Erdemli ve alçak gönüllüsünüz; iyilikleriniz erdemlerinizde besleniyor; çevrenize karşı saygılısınız sorunlarınızı büyük bir incelikle neticelendiriyorsunuz. Güzel ahlaklı oluşunuz kötülükleri bile kıskandırıyor. Bilgeliğiniz güzelliğiniz kadar nadide bir çiçek kadar asil ve hoş kokulu; idealar dünyasına eğildiğinizi var sayıyorum ve bilge bir yazarın incelikle kaleme aldığı bu kitabı zevkle okuyacağınızı düşünüyorum.

Candide is characterised by its sarcastic tone, as well as by its erratic, fantastical and fast-moving plot. A picaresque novel with a story similar to that of a more serious bildungsroman, it parodies many adventure and romance clichés, the struggles of which are caricatured in a tone that is mordantly matter-of-fact. Still, the events discussed are often based on historical happenings, such as the Seven Years’ War and the 1755 Lisbon earthquake. As philosophers of Voltaire’s day contended with the problem of evil, so too does Candide in this short novel, albeit more directly and humorously. Voltaire ridicules religion, theologians, governments, armies, philosophies, and philosophers through allegory; most conspicuously, he assaults Leibniz and his optimism.