Giray Fidan Eserleri Katkıda Bulunduğu Ürünler 

“Doğunun iki hasta adamı” olarak nitelendirilen Çin ve Türkiye, birbirlerine birçok açıdan büyük benzerlik gösterir. Modernleşme hem Çin’in hem Türkiye’nin son iki yüzyılına damgasını vurmuş en temel meselelerden biridir. “Hasta adam”lıktan ilk çıkan, Türkiye olmuştur. Büyük bir başarıyla sonuçlanan Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet’in ilanı ve reformlar Çinli entelektüelleri ve yöneticileri umutlandırmıştır. Çin entelijansiyası, modernleşme konusunda dünyada farklı örnekleri inceledikten sonra aralarındaki benzerlikler sebebiyle Türkiye örneğinin kendileri için en uygunu olduğuna karar vermiştir. Çin’in yönetici elitleri, Türkiye’nin başarısını kendi ülkelerinde tekrarlayabilmek için yüzlerini Türkiye’ye çevirmişlerdir. Bu başarıyı yerinde görmek isteyen birçok Çinli, Türkiye’yi ziyaret etmiş ve gördüklerini, duyduklarını ve düşüncelerini kayıt altına almıştır. Çok az bilinmesine rağmen Çin modernleşmesinde Türkiye’nin önemli bir rolü olmuştur.

Giray Fidan’ın hazırladığı Cumhuriyet’in Çinli Misafirleri, Çin’in önemli entelektüel, siyasetçi, diplomat ve reformcuları arasında yer alan Hu Hanmin, Hu Shiqing, Alfred Sze ve He Yaozu, Marksist teorisyenlerinden Cai Hesen gibi isimlerin kaleme aldıkları kitapçıklar, makaleler ve gazete yazılarını içeriyor. Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri’nden yararlanarak derlenen belgeler ile Çin arşivleri, gazeteleri ve seyahat yazılarından Çinceden çevrilen metinler, siyasi, toplumsal ve kültürel yapıların, gündelik yaşamın, nasıl algılandığına dair gözlemlere yer verirken iki ülkenin ortak tarihinde bilinmeyen bir sayfayı da aralamış oluyor.

“I reached the capital city of Turks at 12:00 pm on the 27th [July 1908].

I do not know how many Chinese crossed the Black Sea other than me.”

“The Ottomans and China are in similar circumstances, Western Europe views both of them as the “sick men” of the east and it is not clear yet which will die first. Today’s China and the Ottoman Empire bear similarities in all respects; China’s sickness is also the sickness of the Ottoman Empire.”

“Those who create chaos in the country do not understand politics and do not try to learn how to govern the country; they just yell as if self-harming and say the country will not be saved [if it continues with its current policies]. If such a path is chosen, a person will surely harm his country. In July of 1908, I traveled to Turkey and witnessed the ratification of their Constitution. The whole country was celebrating the success of the Young Turks.”

“Hagia Sophia is outside of this palace and has a 2,000-year history. It is so beautiful that it amazes people. It is the oldest and the most beautiful structure of the world remaining from the old times. It is, however, very old, exposed to wars and catastrophic damages.”

“The view of the Turkish capital is very beautiful. This is the most spectacular place in the world. There are houses on both sides of the Bosphorus and the sea passes between them. There are four inhabited islands, which are a few hundred kilometers in size. There are many beautiful buildings, mansions, parks, and forests which are quiet and peaceful places.”

20. yüzyılın en önemli devlet adamlarından biri olan Mustafa Kemal Atatürk, geride bıraktığımız yüzyılda ve hatta bugün bile yediden yetmişe bütün Çinlilerin, Kaimo’er (凯末尔 – Kaymoar) diye andıkları büyük bir devlet adamıdır.

Çin’de hazırlanan ve ilk kez Türkiye’de okuyucuyla buluşacak olan bu eser, 1930’lu yıllarda Çin halkının Türkiye ve Atatürk’e olan ilgisini gösteren tarihî bir vesika niteliğindedir.

Titiz bir araştırma sonucu kaleme alınan bu çalışmada 1930’larda en çalkantılı dönemini yaşayan modern Çin Devleti’nin bir taraftan Japon işgali, Batıyla eşitsiz ilişkiler ve diğer taraftan da ülke içindeki politik fraksiyonlar arasında devam etmekte olan kanlı çatışmalar sebebiyle ortaya koyduğu varoluşsal mücadelede Türkiye’nin kurucu liderini nasıl bir örnek figür olarak kabul ettiği gözler önüne seriliyor.

Neden “Dünya Siyasetinde Afrika?”

Örneğin The Economist dergisi 2000'de “The hopeless continent” (ümitsiz kıta) olarak attığı başlığını, 2011'de “Africarising” (Afrika yükseliyor) olarak güncelliyor; kıtanın nüfusu bir milyarı geçiyor ve artık dünyada gelişen ilk 10 ekonomiden yedisi Afrikalı bir devlete ait oluyor. Dünyada Afrika çalışmalarının sayıları artmakta ve çok ciddi bir literatür oluşmaktadır. Sadece Fransız, İngiliz veya diğer Avrupalı (geçmişte sömürge sahibi devletlerden değil), Çinli, Hindistanlı, ABD'li, Brezilyalı vb., Afrika konusuna ehemmiyet veren bilim insan ve kurumları çoğalmaktadır. Başlangıç noktasında olan Türkiye'de Afrika Çalışmaları'na ilişkin Dünya Siyasetinde Afrika adlı seri, 2014 yılından başlayarak literatüre Türkçe dilinde katkılar sunmayı hedeflemektedir. Elinizdeki eserde kıtaya ait farklı konular alanında yetkin isimler tarafından ele alındı. Fark edilebilir ki, kimi çalışmalar, kulvarında ilk olmaya namzetler. Bu yapıtın yazarları şunlardır:

Ramazan Özey , İsmail Ermağan, Giray Fidan, Elem EyriceTepeciklioğlu, Murat Aktaş, Mustafa Acar, Volkan İpek, Mürsel Bayram, İzzettin Artokça, Atanur Kara, Burçin Aydoğdu, Gonca Oğuz Gök, Oktay Salih Akbay, Numan Hazar, Bülent Eşiyok

Bu çalışma için seçilen temel başlık ve temalar ise şu şekilde ifade edilebilir:

• Afrika'nın Panoraması: Başlıca Siyasal-Ekonomik-Sosyal ve Kültürel Özellikler
• Afrika'nın Küresel Aktörler İle İlişkileri: Çin ve ABD
• Kıta Ülkelerinin Analizi: Cezayir ve Angola
• Kıta'da Temel Sorunlar: Mali'de Tuareg İsyanı, Darfur Sorunu, Eş Şebab ve Boko Haram Terör Örgütleri ve Orta
• Afrika Cumhuriyeti'ndeki Çatışmalar
• Afrika'da Eğitim ve Kalkınma: Güney Afrika, Nijerya ve Gana Örneği
• Kıta'ya İlişkin Çeşitli Konular: Kenya Siyasal Sistemi ve Afrika'da İnsan Güvenliği
• Afrika'da Ekonomi: Dünya Ticaretinde Afrika ve Afrika'da Bir Başarı Hikâyesi: Botsvana
• Afrika-Türkiye Arasında İlişkiler: Siyaset ve Ekonomi

Çin 1978'den buyana tarihin gördüğü en büyük ve sürekli kalkınma süreçlerinden birisini yaşıyor. Bu kalkınma süreci Çin'i 2020 yılında dünyanın en büyük ekonomisi haline getirecek. Bu ABD'nin on yıllardan buyana sürdürdüğü dünyanın en büyük ekonomisi unvanının elinden alınması anlamına gelecek. Bu ekonomik büyümenin kaçınılmaz olarak küresel siyasete yansıyacak politik, sosyal, kültürel ve ekonomik sonuçları olacak. Bütün bu gelişmeler ABD, AB ve Uzakdoğu'da çok yakından izleniyor. Çin ile ilgili her gelişme birçok makale ve kitabın inceleme konusu oluyor. Ne yazık ki Türkiye'de Çin araştırmaları hala ilk adımlarını atıyor. Bu ilk adımlar arasında en ciddiye alınması gereken adımlardan bazılarını da Dr. Giray Fidan atmakta. Dr. Giray Fidan, Çince kaynaklardan Çin iç ve dış politikasını ayrıntılı bir şekilde inceliyor. Çin meselelerine bir giriş yapmak istiyorsanız, elinizde tuttuğunuz kitap bunun için ideal.

Çince binlerce yıllık tarihe sahiptir ve günümüzde dünya nüfusunun dörtte biri tarafından halen kullanılmakta olan en önemli dillerden biridir. Çağdaşları olan Mısır Dili, Hititçe, Sümerce gibi diller yok olup tarihteki yerlerini alırken Çince günümüze kadar ulaşmış dünyanın en eski dillerinden biri olmayı başarmıştır. Çince tarihte olduğu gibi günümüzde de ekonomik, bilimsel, siyasi ve kültürel anlamda önemli bir yere yere sahiptir. Son yıllarda Çin’in dışa açılma politikası ve büyük ekonomik başarısı ile birlikte Çinceye olan ilgi ve ihtiyaç dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla artmaktadır. 21. Yüzyılın en önemli güçlerinden biri olacağı artık kesinleşmiş olan Çin’in binlerce yıllık geçmişe sahip ve kendine has özellikleri bulunan dili de dünyanın geleceğinde önemli bir yer tutacaktır. Bu nedenle Çincenin tarihi, gelişimi ve dilbilgisi özellikleri Çin ‘e ve Çince’ye ilgi duyan herkesi yakından ilgilendirmektedir. Kitabımızda bilimsel ölçütlere uygun olarak Çince’nin tarihi ve özellikleri bunun yanında Çince Dilbilgisi iki bölüm halinde okuyucuya sunulmaktadır.

Kanuni Sultan Süleyman'ın hükümdarlığındaki Osmanlı İmparatorluğu 16. yüzyılda dünyanın en büyük askeri, ekonomik ve kültürel gücü durumundadır. Bu dönemde Asya'nın doğusunda büyük bir imparatorluk haline gelmiş olan Ming Çin'i ile Osmanlı arasında Çin kaynaklarına göre sıkı ilişkiler bulunmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu Ming Çin'ine birçok elçi heyeti göndermiş ve Çin ile ilişki kurmuştur. Çin'e gönderilen Osmanlı elçilerinden Duo Si Ma, Çin imparatorunun emriyle kardeşi Ba Bu Li ile birlikte Pekin'e yerleşmiş ve Çin imparatorunun Yakın Muhafız ve İstihbarat Örgütü olan Jin Yi Wei'de kumandan seviyesinde çalışmıştır. Kırk yıl boyunca üç Çin imparatoruna hizmet eden Duo Si Ma, Çinli Devlet adamı Zhen'ın kendisinden Osmanlı Tüfeği istemesi üzerine Osmanlı Tüfeğinin inceliklerini Zhao Shi Zhen'a öğretmiş ve birlikte Osmanlı Tüfeklerini Çin'de üretmişlerdir. Bir başka deyişle 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu Çin'e askeri teknoloji transferi gerçekleştirmiştir.