Musa Bilgiz Eserleri Katkıda Bulunduğu Ürünler 

Biz bugün Kur’an’ı sadece telaffuz etmeyi, en büyük saygı ve ibadet saymaya devam ediyoruz. Oysa manasını anlamanın, O’nu derinliğine düşünmenin, ahlâkıyla donanmanın, güzelliklerini etrafımıza yaymanın, kısacası O’nu yaşamanın en büyük ibadet olduğunu söylemekten sakınıyoruz. Hayatımızda etkisi görülmeyen bir inancın, yaşanan hayat içinde ölü ve ruhsuz bir nesneden farkı kalır mı? Kur’an’a böyle baktığımız için, Kur’an da bizleri ıslah etmedi ve etmeyecek. Çünkü O, gönderiliş gayesinin dışında bir muameleye tabi tutulmuştur. Hâlbuki gerçek mutluluk, Kur’an ruhunu anlamaya, O‘nu iradeli ve şuurlu olarak hayatlarına taşımaya istekli nesillerin nasibi olacaktır.

Kur'an'ın temel işlevi, insanlar arasındaki ilişkileri, adalet, merhamet, sevgi ve saygı gibi ahlaki ve insani esaslar üzerinde yüceltmek, yaşanılan hayatta zulüm ve hukuksuzluktan eser bırakmamaktadır. Çünkü Allah, her varlığı kendi yaratılışındaki amaç ve hikmete uygun niteliklerle donatmış, onları daima iyiye ve güzele doğru yönlendirerek, her şeye hedefini ve yolunu göstermiştir. Bu manada Kur'an, insan onurunu, yaşama hakkını ve özel hayatın dokunulmazlığı da dahil olmak üzere bütün beşeri ilişkileri en ince ayrıntılara varıncaya kadar koruyan "en güzel söz, en güzel ilkeler" kitabıdır.

Bu çalışmada, Kur'ân-ı Kerîm'deki ilim ve cehâlet kavramları detaylı bir şekilde ele alıp incelenmeye çalışılmış. Zira insan, kendisiyle kâinâttaki diğer varlıklar arasındaki irtibatı "bilme" kabiliyetiyle kurar. Kur'ân ise vahiy yoluyla bizlere indirilmiş bulunan ilâhî bir ilimdir. Binaenaleyh Kur'ân, hem kaynağı, hem ismi hem de bildirdiği hükümler itibariyle ilimdir. Bu yüzden vahiy veya onun ürünü olan Kur'ân, insanın bilmediği, hakikatine ulaşamadığı âlemlerin, olayların ve varlıkların bilgisini getirmekle, onun düşüncesine ve kabiliyetlerine yeni ufuklar katar. Dolayısıyla insan, salt beşerî bilgi kaynaklarıyla yetinmek durumunda kalmamalıdır, mutlaka ilâhî ilim kaynağı olan vahiyden de büyük ölçüde nasiplenmelidir. Aksi halde duyularla hissedilen âlemin ötesinde de gerçeklerin olduğunu idrâk edemez ve yüzeysel bir alanın bilgisiyle sınırlanıp kalır.

Kur'ân'da "bilgi" ve "ilim" konularını ele alan bu çalışma, giriş ve üç bölümden müteşekkildir. Giriş kısmında, ilim ve cehâlet kavramlarının sözlük anlamı ile asıl konumuza bir hazırlık olması için felsefî disiplinlerde bilginin kaynağı ve değeri üzerinde duruluyor. Birinci bölümde, Kur'ân'a göre "ilim" ve "cehâlet" kavramlarının anlamıyla, ilim ve cehâlet anlamını ifade eden birçok kavramın anlam alanına ve bilginin mertebelerine değiniliyor. İkinci bölümde, mahiyeti ve sahipleri açısından ilim konusu işleniyır. Burada gayb ve şehâdet ilmi, yetersiz ve kâmil ilim ile Allah'ın, meleklerin ve peygamberlerin ilmi konularına yer veriliyor. Üçüncü bölümde ise, Kur'ân'a göre ilmin değeri, cehâletin değersizliği ve cehâlet ile câhiliyye arasındaki ilişki belirtilmeye çalışılıyor. Sonuç kısmında, genel bir değerlendirme yapılıyor.