Victor Hugo Eserleri Katkıda Bulunduğu Ürünler 

Morgue Sokağı Cinayeti - Edgar Allan Poe

Lyon’da Düğün - Stefan Zweig

İnsan Ne ile Yaşar? - Lev Tolstoy

Gece Geçen Serseriler - Jack London

Bir İdam Mahkumunun Son Günü - Victor Hugo

Beyaz Fil - Mark Twain

Ay Işığı - Guy de Maupassant

Aşk Rüyası - Maksim Gorki

6 Numaralı Koğuş - Anton Çehov

Son Yaprak - O. Henry

Her şey aç olan yeğenlerinin karnını doyurmak için bir ekmeği çalmasıyla başladı ve bir ekmek için tam yirmi yıl hapis yattı Jean Valjean. Hapisten çıktığında herkese ve her şeye karşı öfkeliydi ve ilk yaptığı iş yine çalmak oldu: Bir papazın evindeki gümüşler.

Ama bu hırsızlık onun kaderini değiştirdi ve tüm dünyaya karşı öfke duyan Jean Valjean bambaşka bir adam oldu. O artık yoksulların koruyucusu, haksızlıkların karşısında duran, merhametli ve iyi yürekli bir adamdı.

Esmeralda çok güzel, iyi kalpli ve dürüst bir genç kızdı. Geçimini sağlayabilmek için Paris sokaklarında keçisiyle gösteriler yapıyordu. O kadar güzeldi ki, gittiği her yerde bütün dikkatleri üzerinde topluyordu. Quasimodo ise doğuştan şanssızdı. Kimsenin istemediği hastalıklı bir bebekti. Büyüdüğünde o kadar çirkin biri olmuştu ki; kimse yüzüne bakmaz, onunla konuşmazdı. Bütün bunlar yetmezmiş gibi, bir de sağırdı. Yan yana gelmeleri bile mümkün görünmeyen bu iki kişinin yollarının nasıl kesiştiğini anlatan Notre Dame’ın Kamburu, edebiyat tarihinin en etkileyici eserlerinden biridir.

Yayınlandığından bu yana birçok sanat eserine ve özellikle de filme ilham kaynağı olan Notre-Dame’ın Kamburu ’nu her yönetmen farklı şekilde yorumlamıştır. Seyredeceğiniz ya da seyrettiğiniz filmlerin sonlarında karakterlerin kaderlerinin farklı olduğunu görebilirsiniz. Elinizdeki bu kısaltılmış metinde romanın orijinal akışı ve sonu korunmuş, karakterlerin kaderi yazarın belirlediği şekilde anlatılmıştır.

“On se souvenait de maints endroits où Victor Hugo a exprimé cette conception qui lui est particulière : que le poète est un penseur, un songeur, un mage ; qu’il lui appartient d’éclairer les routes de l’humanité, et de faire métier de flambeau. “

René Doumic, Victor Hugo et ses récents critiques, 1901

Kimliği ve suçu belirsiz bir mahkûm, idam hükmü açıklanınca dünyanın kalanıyla arasında örülen duvara tosladığında, hayatta kalma arzusunun aslında ne denli güçlü olduğunu fark eder. Adım adım yaklaştığı sona kendini ruhsal ve bedensel olarak hazırlama çabası, okuyucuları saatleri en az onun kadar korkarak sayacakları şaşırtıcı bir yolculuğa çıkarır.

Birinci tekil şahsın ağzından yazılmış ve edebiyat tarihinde bir ilk olan bu kısa roman, çarpıcılığıyla kamu vicdanına dokunmayı başararak idam cezasına karşı başlatılan protestonun fitilini ateşler.

Victor Hugo’nun 26 yaşındayken kaleme aldığı ve bir tür zihinsel otopsi olarak gördüğü bu eseri, Işık Ergüden’in özenli çevirisiyle sunuyoruz.

“Quasimodo” Paskalya’dan sonraki ilk pazara verilen addır aslında. XX. yüzyıl Paris’inde Notre-Dame Kilisesi’nin ön avlusundaki kerevete, kimsesiz bebekler bırakılırdı. Başdiyakoz Frollo, böyle bir günde bulduğu sakat bebeği himayesine alır ve ona Quasimodo adını verir. Onu büyütür ve kilisenin zangocu yapar; ancak çanın sesi altın kalpli Quasimodo’nun giderek sağır olmasına yol açar. Ne var ki, Quasimodo’nun koruyucusu kabul edip büyük sevgi ve bağlılık duyarak büyüdüğü başdiyakoz, karanlık iç dünyasına hapsolmuş, dizginleyemediği nefretinin pençesinde kıvranan biridir.

Victor Hugo, olayları ince ince ördüğü Notre-Dame’ın Kamburu adlı ünlü eserinde, insan hayatında kaderin yerini sorgulamış, kaleme alındığından bu yana birçok sanat eserine, özellikle de filmlere esin kaynağı olan muhteşem bir roman çıkarmıştır ortaya. Notre-Dame’ın Kamburu aynı zamanda Paris kentinin romanıdır. Hugo, şehrin o dönemini tüm ayrıntılarıyla, Fransız dilinin tüm zenginliğini kullanarak aktarmış, Paris’in diğer karakterlerden rol çalmasına yol açmıştır.

Balzac’ın ölümsüz  “On Üçlerin Romanı” serisinin son kitabı Altın Gözlü Kız, Paris’i ve dönemin sosyolojik atmosferini bir aşkın olay örgüsüyle okuyucuya armağan ediyor: “ Bu insanlar kalplerini nereye koydular? Onlar her sabah aileleri çemberine alan ıstırapların derinliklerine inmeden önce kalplerini bilinmez bir yere bırakırlar. Onlar için sır diye bir şey yoktur. Toplumun diğer tarafını berrak, alenen görür ve nefret ederler. Oysa ne yaparlarsa yapsınlar, ya bozgunculukla boy ölçüşerek ümitsizliğe düşer, ya da bütün bunlardan yorulup gizli bir uyum sağlayarak toplumun kötü tarafıyla bir nevi nikahlanırlar.

Ce livre, les Misérables, n'est pas moins votre miroir que le nôtre. Certains hommes, certaines castes, se révoltent contre ce livre, je le comprends. Les miroirs, ces diseurs de vérités, sont haïs; cela ne les empêche pas d'être utiles.

Quant à moi, j'ai écrit pour tous, avec un profond amour pour mon pays, mais sans me préoccuper de la France plus que d'un autre peuple. A mesure que j'avance dans la vie je me simplifie, et je deviens de plus en plus patriote de l'humanité.

Ceci est d'ailleurs la tendance de notre temps et la loi de rayonnement de la révolution française; les livres, pour répondre à l'élargissement croissant de la civilisation, doivent cesser d'être exclusivement français, italiens, allemands, espagnols, anglais, et devenir européens; je dis plus, humains. De là une nouvelle logique de l'art, et de certaines nécessités de composition qui modifient tout, même les conditions, jadis étroites, de goût et de langue, lesquelles doivent s'élargir comme le reste.

En France, certains critiques m'ont reproché, à ma grande joie, d'être en dehors de ce qu'ils appellent le goût français; je voudrais que cet éloge fût mérité.

En somme, je fais ce que je peux, je souffre de la souffrance universelle, et je tâche de la soulager, je n'ai que les chétives forces d'un homme, et je crie à tous: aidez-moi!

- Victor Hugo

İdam cezasının hem trajik, hem de adaletsiz yanını göstermek isteyen Victor Hugo, bu çok fazla bilinmeyen eserini yazdığında henüz 26 yaşındaydı. Ön sözünde kitabı yazma nedenini şöyle anlatır Hugo:

“Bu kitabın ortaya çıkış nedenini anlayabilmemiz için önümüzde iki seçenek var: Ya gerçekten sefil bir adamın son düşüncelerini yazmış olduğu sararmış; düzensiz bir kağıt tomarı söz konusudur ya da bu adam; bir insana, sanatın yararına doğayı inceleyen bir hayalpereste, bir filozofa, bir şaire rastlamıştır, kim bilir? Belki de kendisine egemen olan ya da daha doğrusu kendisini teslim ettiği ve ancak bu kitaba aktararak kurtulabildiği bir düşlemdi onun bu düşüncesi. Okur, bu iki açıklamadan istediğini seçebilir, istediği gibi yorumlayabilir.

« Ce livre, les Misérables, n'est pas moins votre miroir que le nôtre. Certains hommes, certaines castes, se révoltent contre ce livre, je le comprends. Les miroirs, ces diseurs de vérités, sont haïs; cela ne les empêche pas d'être utiles.

Quant à moi, j'ai écrit pour tous, avec un profond amour pour mon pays, mais sans me préoccuper de la France plus que d'un autre peuple. A mesure que j'avance dans la vie je me simplifie, et je deviens de plus en plus patriote de l'humanité.

Ceci est d'ailleurs la tendance de notre temps et la loi de rayonnement de la révolution française; les livres, pour répondre a l'élargissement croissant de la civilisation, doivent cesser d'être exclusivement français, italiens, allemands, espagnols, anglais, et devenir européens; je dis plus, humains. De la une nouvelle logique de l'art, et de certaines nécessités de composition qui modifient tout, meme les conditions, jadis étroites, de goût et de langue, lesquelles doivent s'élargir comme le reste.

En France, certains critiques m'ont reproche, a ma grande joie, d'etre en dehors de ce qu'ils appellent le goût français; je voudrais que cet eloge fût merite.

En somme, je fais ce que je peux, je souffre de la souffrance universelle, et je tache de la soulager, je n'ai que les chétives forces d'un homme, et je crie à tous: aidez-moi ! »

-Victor Hugo

« Ce livre, les Miserables, n'est pas moins votre miroir que le nôtre. Certains hommes, certaines castes, se révoltent contre ce livre, je le comprends. Les miroirs, ces diseurs de vérités, sont haïs; cela ne les empêche pas d'être utiles.

Quant à moi, j'ai écrit pour tous, avec un profond amour pour mon pays, mais sans me préoccuper de la France plus que d'un autre peuple. A mesure que j'avance dans la vie je me simplifie, et je deviens de plus en plus patriote de l'humanite.

Ceci est d'ailleurs la tendance de notre temps et la loi de rayonnement de la révolution française; les livres, pour répondre à l'élargissement croissant de la civilisation, doivent cesser d'être exclusivement français, italiens, allemands, espagnols, anglais, et devenir européens; je dis plus, humains. De là une nouvelle logique de l'art, et de certaines nécessités de composition qui modifient tout, même les conditions, jadis étroites, de goût et de langue, lesquelles doivent s'élargir comme le reste.

En France, certains critiques m'ont reproché, à ma grande joie, d'être en dehors de ce qu'ils appellent le goût français; je voudrais que cet éloge fût mérite.

En somme, je fais ce que je peux, je souffre de la souffrance universelle, et je tache de la soulager, je n'ai que les chétives forces d'un homme, et je crie a tous: aidez-moi ! »

-Victor Hugo

« Ce livre, les Miserables, n'est pas moins votre miroir que le nôtre. Certains hommes, certaines castes, se revoltent contre ce livre, je le comprends. Les miroirs, ces diseurs de verites, sont hais; cela ne les empeche pas d'etre utiles.

Quant a moi, j'ai ecrit pour tous, avec un profond amour pour mon pays, mais sans me preoccuper de la France plus que d'un autre peuple. A mesure que j'avance dans la vie je me simplifie, et je deviens de plus en plus patriote de l'humanite.

Ceci est d'ailleurs la tendance de notre temps et la loi de rayonnement de la revolution française; les livres, pour repondre a l'elargissement croissant de la civilisation, doivent cesser d'etre exclusivement français, italiens, allemands, espagnols, anglais, et devenir européens; je dis plus, humains. De là une nouvelle logique de l'art, et de certaines nécessités de composition qui modifient tout, même les conditions, jadis étroites, de goût et de langue, lesquelles doivent s'élargir comme le reste.

En France, certains critiques m'ont reproché, a ma grande joie, d'etre en dehors de ce qu'ils appellent le goût français; je voudrais que cet eloge fût merite.

En somme, je fais ce que je peux, je souffre de la souffrance universelle, et je tâche de la soulager, je n'ai que les chétives forces d'un homme, et je crie à tous: aidez-moi ! »

-Victor Hugo

Victor Hugo, 1829 yılında yayımlanan Bir İdam Mahkûmunun Son Günü’nü yazdığında 26 yaşındaydı. Genç yazar, ölüme mahkûm edilen bir insanın son gününü büyük bir ustalıkla anlatarak kamu vicdanını etkilemeyi ve idam cezasına karşı bir protesto hareketi başlatmayı amaçlamış, başarılı da olmuştur. Bugün dünyanın birçok ülkesinde idam cezası yürürlükten kaldırılmışsa, böylesi bir cezanın hem trajik hem de insanlık dışı yanını daha 19. yüzyılın ilk yarısında gözler önüne seren Hugo’nun bunda hiç de azımsanmayacak bir payı olsa gerek.

Şiirleri, oyunları, Sefiller ve Notre-Dame’ın Kamburu gibi yapıtlarıyla Romantik dönem Fransız edebiyatının en saygın yazarlarından biri olan Victor Hugo’nun bu romanının bir başka önemli özelliği de, bir tür “zihinsel otopsi” niteliği taşımasıdır.

En çok okunan klasikler, özenli çevirilerle ve alanında uzman akademisyenlerin editörlüğünde okuyucuyla buluşuyor.

Ailesini doyurabilmek için ekmek çalan ve bu yüzden kürek mahkûmu olan Jan Valjean, on dokuz yılın ardından serbest bırakıldığında bütün kapıların ona kapandığını görür. Bir piskoposun merhameti ile ikinci bir şans elde eden Valjean yeni kimliğiyle toplumda saygın bir yer edinir ama geçmişi peşini bırakmaz. Kendisine emanet edilen ve kızı gibi gördüğü Cosette’le birlikte Paris’in çalkantılı zamanlarında sakin bir hayat sürmeye çalışırken, attığı her adımı gölge gibi takip eden kanun adamı Javert’in onun için başka planları vardır.

Hayata umutla sarılmanın, mücadelenin ve yasaların çürümüşlüğünün gerçek olaylardan esinlenilerek yansıtıldığı Sefiller, adaletsizliğe karşı bir duruşun temsilcisi olmuştur.

Victor Hugo’nun sürgün yıllarında yazdığı ve insan ruhunun çarpıcı bir portresinin çizildiği bu eseri, Süleyman Doğru’nun özenli çevirisiyle sunuyoruz.

“Quasimodo” Paskalya’dan sonraki ilk pazara verilen addır aslında. XX. yüzyıl Paris’inde Notre-Dame Kilisesi’nin ön avlusundaki kerevete, kimsesiz bebekler bırakılırdı. Başrahip Frollo, böyle bir günde bulduğu sakat bebeği himayesine alır ve ona Quasimodo adını verir. Onu büyütür ve kilisenin zangocu yapar; ancak çanın sesi altın kalpli Quasimodo’nun giderek sağır olmasına yol açar. Ne var ki, Quasimodo’nun koruyucusu kabul edip büyük sevgi ve bağlılık duyarak büyüdüğü başrahip, karanlık iç dünyasına hapsolmuş, dizginleyemediği nefretinin pençesinde kıvranan biridir.

Victor Hugo, olayları ince ince ördüğü Notre-Dame’ın Kamburu adlı ünlü eserinde, insan hayatında kaderin yerini sorgulamış, kaleme alındığından bu yana birçok sanat eserine, özellikle de filmlere esin kaynağı olan muhteşem bir roman çıkarmıştır ortaya.

Notre-Dame’ın Kamburu aynı zamanda Paris kentinin romanıdır. Hugo, şehrin o dönemini tüm ayrıntılarıyla, Fransız dilinin tüm zenginliğini kullanarak aktarmış, Paris’in diğer karakterlerden rol çalmasına yol açmıştır.

Türkiye'den 20 çağdaş fotoğrafçı Can Klasikleri’nin bu özel dizisi için 20 kitabın kapak fotoğrafını özgün yorumlarıyla hazırladı.

Hayatının beş yılını darbe ile başa gelen Louis Bonaparte’ye karşı çıktığı için sürgünde geçiren Victor Hugo’nun başkaldırı güncesi. Modern edebiyatın ilk monoloğu sayılan romanda Hugo, idam cezasının trajikomik yanını da gözler önüne seriyor. İdama mahkûm bir adamın altı haftaya yayılan güncesini okurken asıl suçlunun kim olduğuna karar veremeyeceksiniz. Cinayeti işleyen katil mi, idamı bir şölen gibi izlemek için can atan toplum mu?

“Giyotin en acısız ölüm şekliymiş. Oysa bedensel acı, ruhsal acının yanında hiç kalır. Belki günü geldiğinde, zavallı bir insanın bu son sözleri, payına düşeni yapacaktır.”

“Tanrım bir kaçabilsem! Lütfen bana bir şans ver! Kaçmam gerek! Hem de hemen! Kapılardan, pencerelerden, çatıdan! Nereden olursa olsun!”