Yeni Kitaplar

Bin yıllık bir İslâmlık davasının en önemli bayraktarı, kalesi ve muhafızı olan Türkler, 20. yüzyılın başlarında tarihlerinin hiçbir döneminde olmadığı kadar sert ve keskin bir dönüşümün çaresiz izleyicisi oldular. Azınlık bile denemeyecek kadar "azınlık" bir güruh, milletin varlık ve hayat sebebi olan "İslâm” ile bağlarını koparıp atarak, yepyeni, dinden uzak, değerlerimizden uzak bir toplum projesini hayata koydu. Ancak bir avuç hamiyetperver insan, bu zorlamalara karşı ayak diredi, yılmadan mücadele etti. Sadık Albayrak'ın 40 yıl önce kaleme aldığı bu eser, işte bu hamiyetperver kahramanların hayatlarına, mücadelelerine, yaptıklarına, başardıklarına ve ektikleri tohumların ilerleyen zamanlarda nasıl fidelere, ağaçlara ve meyvelere dönüştüğünün hikâyesini anlatmaktadır...

Osmanlı devletinde servetin farklı biçimlerde denetimi yoluyla sermaye temelli bir iktidar odağının oluşumuna müsaade edilmediği söylenebilir. Müsâdere kurumu ile merkezî devlet ve diğer toplum kesimleri aleyhine işleyebilecek rakip bir iktidar odağı oluşumu engellenmekte, diğer yandan bu uygulama, düzensiz de olsa bir malî kaynak işlevi görmektedir. Nitekim XVI. yüzyıl sonlarından itibaren başlayan ve izleyen yüzyıllarda derinleşerek etkisini arttıran parasal ve malî bunalım nedeniyle, müsâdere, savaş harcamaları ve personel masrafları gibi bazı devlet giderlerinin finansmanında sıklıkla kullanılmıştır. Bu çalışma, müsâderenin genel olarak tarihsel seyrini ve özellikle II. Mahmut devri bazı müsâdere uygulamalarını ele almakta ve uygulamanın nasıl işlediğini izlemeye çalışmaktadır.

Gerçekleştirilen her devrimin, gönüllü muhafızlığını yapan birileri her zaman çıkmıştır ve bu aslında çok da doğal bir durumdur. Ancak bu muhafızlığın fanatizm düzeyinde olması, beraberinde birçok sorunu ortaya çıkarır. Bu fanatizme "yobazlık" da denebilir. Bizde, Batıdan gelip bir çekirge sürüsü gibi tüm yeşillikleri kurutan bir nesil ortaya çıkmış ve bunlar ardıllarını da yetiştirmişlerdir. Bu çekirge sürüsü, toprakta yeniden bir canlanma ve hayat unsurunun yeşermemesi için ellerinden geleni yapmışlar, olağanüstü bir çaba göstermişlerdir. Bunun sonucu da, zorla ayakta tutulmaya çalışılan bir fikrî hareket, spastik bir kuşakla, kendi toplumsal tabakasını oluşturmuştur. Yakın tarihimizin hafızası Sadık Albayrak'ın, artık klasik eserleri arasında yer alan Çağdaş Devrim Yobazları, bu fanatik yobazlardan 45'inin çelişkili, çatışmalı ve karmaşa kokan hayatlarını, bir zamanlar hangi zeminlerde, kimlerin ne tür şartları kendilerine "mübah" görerek nasıl at oynattıklarını göstermeye yönelik önemli bir belge-kitaptır...

Türk toplumu, altı asırlık çınar Osmanlı devletinin sona ermesi ve yeni kurulan Cumhuriyet çatısı altında, geçmişi Tanzimat dönemine kadar uzanan bir Batılılaşma serüveninin en keskin, en radikal ve aynı zamanda en yıkıcı dönemini yaşamıştır. Asırlarca biriktirilmiş medeniyet ve kültür, kılık-kıyafetten kullanılan alfabeye, hukuk sisteminden devlet nizamına kadar uzanan geniş bir yelpazede târümâr edilmiştir. Bu işin öncülüğünü, en az politikacılar kadar "aydın" denilen zümre de yapmıştır. Kendi kabuğundan utanan, kendi geçmişinden, tarihinden, medeniyetinden vebalı imişcesine kaçan bu zümre, "medenîleşme" kılıfı altında, yaşadığı topluma karşı yabancılaşmış, taklit değerler üzerine bir hayat inşası için çabalamıştır. Bir eğitimci, şair ve mütefekkir olan Akif İnan, bu eserinde yer alan yazılarında, ülkemizin en önemli sorunlarından birine, "aydınlar" konusuna ve bu zümrenin Batı medeniyeti ile alışverişinin kendi insanımıza yansımasına yönelik görüş ve eleştirilerini dile getiriyor...

Hz. Muhammed, insanlığı şereflendirdiği ilk andan itibaren, etkisi her müslümanın son nefesini verdiği âna kadar devam eden bir dünya, hayat biçimini ortaya koymuştur. O, bazılarının gördüğü gibi Kur'ân'ı insanlığa aktaran bir "postacı" değildir. Kendi hayatı ile, Kur'ân'ın tarif ettiği insanın nasıl yaşaması gerektiğini ortaya koymuştur. Onun söz ve davranışları, İslâm'ı en doğru şekilde yaşamak isteyen insanlar için nesillerdir rehber niteliğindedir. Türk fikir hayatının müstesna isimlerinden Rasim Özdenören bu eserinde, herhangi bir sisteme bağlı kalmaksızın okuduğu  Hadis-i Şeriflerden yola çıkarak, kendi dünyasındaki karşılıkları okurlarla paylaşıyor. Okuduğu Hadis-i Şeriflerin tamamının, aslında aynı anlamı bütünleyen devasa bir yapbozun parçaları olduğunu düşünen Özdenören'in, bu çalışmasıyla adeta modern bir "Kırk Hadis Şerhi" yapmış kabul edilebilir...

Türkiye’de özellikle 1980 sonrası Özal döneminde yoğunlaşıp hissedilmeye başlanan piyasa olgusunun zihinsel-teorik-kurumsal-işleyişsel mahiyet ve yansımalarının, söz konusu dönem itibariyle siyasal muhafazakârlıkla girdiği etkileşim ve bu etkileşimden çıkan sonucun yönü, bu eserin ana tartışma eksenidir. Eser popüler tartışmaların tuzağına düşmeden, piyasa-muhafazakârlık-ahlâk üçgeninin dünya gündemine girişinden günümüze değin uzanan tartışmaları, hem küresel ölçekte hem de yerel ölçekte değerlendirerek okurlarla paylaşıyor…

Genç bir kızı, bir test kitabının iki kapağı arasına sığdırmaya çalıştığınızda ne olur?

Cevap a) neşeli, b) karmaşık, c) heyecanlı.

Cevap çeşitli, cevap kesin değil, iki seçenek arasında bırakıyor insanı. Yine de telaşa lüzum yok. Yanlışların doğruları götürmediği, bilakis onu inşa ettiği bir dünyadayız. Elif Sena Ergin bu ilk kitabında kaybolmanın heyecanını, kendi kararlarını vermenin coşkusuyla harman ediyor. Bize de okumaktan başka bir seçenek kalmıyor.

“Ekim 1975’te Innsbruck’taki Krinzinger Galerisi’nde daha önce eşine rastlanmamıştır bir olay gerçekleşti; Yugoslav Marina Abramović, Lips of Thomas adlı performansını gerçekleştirdi. Marina bu performansında Rilke’nin Apollo’sunda işaret ettiği ‘dönüşüm’ü performans sanatları açısından gündeme getirerek, geleneksel sanat yapıtlarındaki özne-nesne ikiliğini yıkmış ve günümüz sanat anlayışına seyircileri de performansa dahil ederek yeni bir soluk getirmiştir. Düş Düşe Uğultular’ın özellikle ilk bölümü düşünüldüğünde Marine’nin performans sanatları için yıkmış olduğu geleneksel algı ‘roman’ için sorgulanmış, aynı zamanda ‘roman’ bir nesne olmanın ötesinde sahnenin bir parçası olarak, sürece seyircinin de müdahil olmasıyla yazarın içsel dönüşümü odak değiştirerek seyircinin de ilgi ve beklentileri işe koşularak yazar, roman ve seyirci arasında ‘sahne’ ana odak olmuştur.

Cihan Aktaş, sesini edebiyatın kadim esrarına katan bir göçebenin, yersiz yurtsuzlaşan bir duyarlılıkla damıttığı mahrem öykülere çağırıyor okurunu. Acemi terzilerin kesip biçtiği bir hayatın, sınırları aşan bir coğrafyaya dağıtılmış parçalarını ilmek ilmek yeniden birleştiriyor: Farkına varamadığımız kimi anların nasıl da upuzun birer süreç, bütün bir ömrün kim bilir belki de tek bir andan ibaret olduğunu imliyor.

Hayata sessizce ama hep içeriden, hep derinlemesine bakıyor Şehrazat... ıssız odalarda saklı sesini, dingin ve bilge sözlere bağışlıyor.

Acı Yok, öykü sanatının farklı imkânlarının yardımıyla absürdün kıyısında, gerçeğin ve gerçeküstünün göbeğinde gezdirdiği okuru şaşırtıyor, güldürüyor, hüzünlendiriyor. Belki de en önemlisi, tüm bunları yaparken “insan”ı ıskalamıyor, ağızda plastik bir tat bırakmıyor. Kitabın sağ gösterip sol vurma çabası daha adından başlıyor. İnsandan söz açıp da acıdan bahsetmemek mümkün mü?

20 yüzyıl, büyük iki dünya savaşı, yarım asır kadar süren soğuk savaş, işgaller, katliamlar, soykırımlar... ile baş döndürücü bir hızda cereyan etmiş ve halefi 21. yüzyıla bazıları kördüğüm haline gelmiş onlarca sorunu miras olarak bırakmıştır. Teknolojideki akıl almaz ilerleme, internet, bilişim, petrol savaşları... gibi devasa gelişme ve olayların önemli kısmının Müslüman coğrafyada cereyan ediyor olması, bizim bu konulara yabancı kalmamız önünde kesin bir engeldir. İslam dünyası, parçalanmış yapısı ve kendi iç çekişmeleri ile ne kendi sorunlarına, ne de küresel sorunlara dair çözüm üretmekte kabiliyetli olamamıştır. İşte bütün bu çerçeveden bakıldığında, nereden gelip nereye gittiğimiz sorusu, kocaman bir sorun olarak önümüzde durmaktadır. Sadık Albayrak, 60'lı yıllardan itibaren başladığı fikir ve mücadele serüveninin ortalarında kaleme aldığı bu eserinde, etkisi günümüze kadar uzanan kadim sorunları, güncel sorunlarla ilişkili bir şekilde mercek altına alıyor ve çözüm konusunda fikir yürütebilecekler için yeni pencereler açıyor. 80'li yılların Türkiye manzarasını ve İslâmcı kesimin gündemini araştırmak isteyenler için önemli bir kaynak...

20. yüzyılda iki tane dünya savaşı ve yarım asırlık soğuk savaş, tüm yeryüzünü etkilemiş, sınırı, rejimi, ideolojisi değişmeyen ülke neredeyse hiç kalmamıştır. 6 asır boyunca dünya siyasetine yön vermiş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun hayatının sona ermesi ve yerine kurulan Türkiye Cumhuriyeti devleti bu gelişmelerden biridir. Hilafet, kurulan yeni ülke tarafından lağvedilmiş, İslam coğrafyası günümüzde halen devam eden bir fitne ateşinin içinde kalmıştır. Yeni devleti kuran ve profilini çizen kadroların dine karşı yabancılıkları ve hatta kimi zaman düşmanlık seviyesindeki bakışları, dindar/dine hürmetkar insanlarımız ile devletin arasında soğukluk oluşmasına neden olmuştur. Devlet-millet ilişkisinin temelindeki arızalar, hangi kadroların eseridir? İşte bu kitapta Sadık Albayrak, Kurtuluş Savaşı sonrası ülkeyi şekillendiren isimlerden önemli gördüğü bazılarını, gözlerden kaçmış, pek bilinmeyen yanlarıyla mercek altına alıyor. Ülkenin bugün bulunduğu noktaya gelene kadar hangi badirelerin atlatıldığına dair önemli bir belge kitap...

Cihan Aktaş’ın Unutulmayan kitabı gündelik hayatın ayrıntılarında canlanan duygulara ve mekânlara yolculuğuyla akıllardan çıkmayacak öykülerden oluşuyor. Geniş bir menzilde dolaşan on bir öyküyü bir araya getiren Unutulmayan’da, yolculuk, arayış, iyilik, derin dostluk, endişe, korku, hayatın çetin çelişkileri, çarpıklıklar, sınırlar, ayrılık ve kavuşma izlekleri öne çıkıyor. Arka planda memleket gelişmeleri, kirli kara dünyalar, şehirler, eski sokaklar, ev içleri, oteller, pasajlar, kalabalığın uğultusu ve her şeye rağmen yerleşik duygular. Tedirgin dünyaların neşeyi yitirmeme mücadelesini yansıtan Unutulmayan, öykü dünyamıza bambaşka pencereler aralıyor.