Yeni Kitaplar

Rus edebiyatının büyük ismi Turgenyev'in ülkesinden uzaklaşmasına sebep olan başyapıtı. Otoriteye karşı duruşun simgesi. Modern değerlere, şık alışkanlıklara atılan sert yumruklar. Ama bunların neticesinde içine düşülen bir yalnızlık. Bozarov o kadar zekidir ki, böyle bir insanın kazanmasına müsade edilemez. Kır papatyaları vitrin güllerine yenilsin diyedir bütün bu düzen.

Edebiyatın doğası/özü/mahiyeti/hakikati olup olmadığı her zaman önemli sorunlardan biri olagelmiştir. Bu tartışmalarda eşyanın doğası/özü meselesi şablon olarak alınıp edebiyata uyarlanmıştır. Bilindiği gibi eşyanın bir doğası bir de biçimi olduğu şeklinde genel kanı kadim zamanlardan beri kabul görmüştür. ‘Bir şeyi o yapan unsur’ şeklinde tanımlanan doğa, en basit ifade ile ‘o nedir?’ sorusuna aldığımız cevaptır.

Edebiyatın Doğası, usta yazar Cemal Şakar’ın “nedir” sorusuna verdiği önemin tezahürü; sanatın, edebiyatın tekniği, içeriği ve biçimi arasındaki ağı kurma çabasının sonucu.

Türk edebiyatındaki delileri ve delilik dilini işleyen bir “ilk” kitap. Delilik çerçevesinde metinleri birbirinden ayıran şey, delinin ve deliliğin nasıl ve niçin kurulduğudur: Modern bilinçlilik düzlemi üzerinde kurulan çatışmalı, mağdur, ütopik veya asi bireysel bir yapı olarak mı? İnsanın korkularını ve merakını arkasına alan gotik veya fantastik bir metin olarak mı? Kültürün bakış açılarını ve değerlerini mistik bağlamda temsil eden bir figür olarak mı? İnsanın kırılganlığının, incinmişliğinin, naifliğinin nasıl dayanılmaz bir acıya dönüştüğünü gösteren bir dil olarak mı? Deliliğin halüsinasyonları ve hezeyanları anlatılabilir mi? Sözsel ve davranışsal bazı göstergeler, delilik dilinin çözümlenmesi için yeterli olabilir mi? Delilik öykülerindeki tahkiyeye ve söyleme, normallerin dünyasındaki kronoloji ve semiyoloji ile yaklaşılabilir mi? Yoksa her metindeki deli ve delilik söylemi, kendiliğinden, yazanın/anlatanın yani normalin bakış açısıyla, niyetiyle, yazarlık kaygılarıyla mı ilişkilidir?

Rus edebiyatının büyük ismi Turgenyev’in olgunluk çağında gençliğe, belki de kendi gençliğine bakarak yazdığı eser. Gençliğin büyük kalp çarpıntıları. Hayal kırıklıklarının insana yaptığı fenalıklar. Aşkın insanı hem inşa etmesi, hem de tükenişe sürüklemesi. Karşılıksız olduğu zaman, durur, evet, zaman durur. Çünkü oğlan kızı sever, kavuşamaz aşk olur.

Dünya edebiyatının en büyük ve belki de en huzur kaçıran yazarı Dostoyevski’nin gençlik dönemi eseri. Anlatıcının ismi yok. Üstelik hayalperest ve aşık. Böyle bir insan duygularıyla yaşar. Ama garip bir şekilde Petersburg’un o harika dört gecesi beyazdır. Çünkü bu duygulu adam Nastenka’ya rastlar, konuşurlar, uzun uzun. Neden böylesin Nastenka?

Çünkü Nastenka aklıyla değil, güzelliğiyle anlıyor dünyayı.

24 Ocak Kararları ile uygulamaya başlanan neoliberal politikalar ve ardından 12 Eylül 1980 askerî darbesi, toplumsal yapının görünümünü, 1980 öncesi ve sonrası şeklinde ikiye ayırır. Çalışmada, “1980 öncesi neydi?”, “1980 sonrası ne değişti?” gibi sorulara cevap verebilmek için Türkiye’nin geçirdiği toplumsal değişim, Türk edebiyatındaki hikâyeler üzerinden anlamlandırılmaya çalışılıyor. Bütün olarak bakıldığında öykülerin tematik yapısının toplumsal değişimin ekonomik ve siyasal etkenlerine büyük oranda uyumlu olarak değiştiği görülecektir.

İçinde denizler çağlayan yazar Joseph Conrad’ın, Ukrayna’da doğan bir Leh olarak, İngiltere’de yaşarken gemilerde şekillenen muhayyilesinin eseri. Kongo’da binlerce filin katledildiğine, insanın köleleştiğine şahit oluşun ağıtı. Sömürgeciliğin kan kokusu. Ömrünü verdiği denizler kadar derin bir sorgu. Hırs ve açgözlülüğün insanı sürüklediği en leş yer. Karanlığın kalbine en edebi dokunuş.

Harmancı öyküsü bir dikkatin,
inceliğin, naifliğin öyküsüdür.
Acı bir dokunuştur ama
merhametli bir konuşmadır.
İnsana iyi gelen bir öyküdür
Harmancı öyküsü.
Yankılıdır, sarsıcıdır,
müşfiktir, dermandır.

- Köksal Alver

Harmancı'nın öyküleri,
size nazar değdiğini düşünen annenizin
Felak ve Naslardan sonra
yüzüne üfürdüğü
o huzur dolusoluğudur.

- Ahmet Sarı

Kutsal metinler inananların hayatına ışık tutan, onların yaşamları boyunca karşılaştıkları durumlarda başlıca müracaat kaynakları olan metinlerdir. Ancak zaman içerisinde değişen şartları, yeni ortaya çıkan durumları dini anlamda değerlendirmek bu metinleri yorumlamakla mümkün olmaktadır. Yahudi kutsal kitabı Tanah, binlerce yıl boyunca Yahudi şeriatının temel başvuru kaynağı olarak okunmuş, açıklanmış ve yorumlanmıştır. Bu yorumlar miladi ilk yüzyıllardan itibaren yazıya geçirilmeye başlanmış ve zamanla çeşitli eserler ve bunların oluşturduğu bir literatür ortaya çıkmıştır.

Bu çalışmaların bir kısmı Midraş Literatürü olarak isimlendirilmiştir. Bu kitapta Midraş’ın tanımından başlayarak Yahudi yorum biçimleri, Midraş Literatürünün ortaya çıkış süreci, şartları ve klasik Midraş eserlerinden başlayarak miladi 14. yüzyıla kadar üretilmiş olan çeşitli Midraşlar temel özellikleri itibarıyla mercek altına alınmıştır.

18. yüzyıl ve Aydınlanma düşüncesi üzerine yapılacak araştırmalar hem bir tarihsel araştırma konusudur hem de günümüzün modern siyaset ve toplumunu anlamak açısından önemli bir uğraktır.

18. yüzyılda neredeyse tüm Batı dünyasını etkisini altına alan bu hareket elbette tekil kategorilerle, daha doğrusu tüm ulusların ve kültürlerin ortak bir biçimde deneyimlediği bir süreç olarak ifade edilemez. Bu nedenle İskoç Aydınlanması, Fransız Aydınlanması, Alman Aydınlanması, Amerikan Aydınlanması gibi kavramsallaştırmalar Aydınlanma fenomenini anlamak için zorunludur. İskoç Aydınlanması tüm bu Aydınlanma hareketleri içerisinde felsefe çalışmalarıyla, toplumsal kurumlarıyla ve etkilediği alanlar itibariyle dikkate değer bir özgünlük taşır.

Bu kitapta, İskoç Aydınlanması bu hareketin taşıyıcısı olan üniversite, hukuk ve kilise gibi tarihsel kurumların yanında; siyasal, iktisadi ve toplumsal gelişmeler ile birlikte incelenmiş, öncü isimlerinden olan Francis Hutcheson, David Hume, Adam Smith ve Adam Ferguson üzerinden değerlendirilmiştir.

Yüceliş; ahlakî temelde insanın kendini anlaması, keşfetmesi, kendi üzerine eğilmesi, kendine gelmesi, kendini arındırarak ve içine derinleşerek yücelmesi ve ardından da dışa açılarak ihsanla toplumu ateşlemesi, onun harekete geçmesine ve yücelmesine yardım etmesi ve böylelikle toplumun ve tüm insanlığın dirilerek canlanmasına, yücelişe geçmesine vesile olmasıdır. İnsan olma sanatının ayaklanmasıdır. Temel Hazıroğlu’nun İnsan ve Gerçek ile Yeni Arayış adlı eserlerinin mütemmim cüzü mahiyetindeki bu çalışması, tüm insanlığın aradığı huzur ve sükûnu bulmaya rehberlik etme niyet ve gayretindedir…

Bir insan hangi ilke ya da argümanla “ahlaklı, erdemli, adil…” olur? Bu kavramların karşılığı nedir? Felsefenin cevap aradığı bu alanda, çağdaş İskoç filozof Alasdair MacIntyre derinlemesine sorgulamalar yapmış ve bunu yaparken 3 büyük geleneği kendine referans almıştır. Marksizm, Aristotelesçilik, Thomasçılık. Bu eserde Elif Nur Erkan Balcı, MacIntyre’ın düşünce duraklarının izini sürerek onun bu geleneklerden nasıl etkilendiğini ve onları nasıl yorumladığını aydınlatma amacındadır.