Yeni Kitaplar

Kentler zaman içerisinde plansız olarak büyümekte, doğal ve çevresel faktörlerin etkisiyle yıpranmaktadır. Yaşanan kentsel sorunlar kentsel dönüşümü zorunlu hale getirmektedir. Kentsel dönüşüm faaliyetleri kentlerin fiziksel durumlarının düzeltilmesi, tarihi ve kültürel mirasının korunması, ekonomik yönden iyileşmesinin sağlanması, afet riskine karşı gerekli önlemlerin alınması amaçlarıyla yapılmaktadır. Bu süreçte gerçekleşen uygulamalar ekonomik, sosyal, siyasi ve hukuki bir çatıda birleşmektedir.

Ülkemiz coğrafi konumu, jeolojik ve jeomorfolojik yapısı gereği bir afet ülkesidir. Yapı stoğumuz standartsız ve yaşlıdır. Standartsız ve yaşlı yapı stoğu afet gibi bir dış kuvvetin etkisiyle çoğu zaman ağır hasarlı hale gelmekte ya da yıkılmaktadır. Afet sonrasında ortaya çıkan ağır can ve mal kaybı, riskli yapı stoğunun tespiti ve bu yapıların güvenli hale getirilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, riskli alan uygulaması ile kentsel estetik düzen çerçevesinde afet riskine karşı gerekli önlemleri almayı ve yaşam için sağlıklı ve güvenli çevreler oluşturmayı hedeflemektedir. Ancak kanun bu amacı gerçekleştirmek üzere idareye geniş yetkiler tanımaktadır ve içeriği belirsiz olan pek çok hüküm içermektedir. Dönüşüm faaliyetleri sırasında tesis edilen idari işlemler kişi hak ve hürriyetlerine yönelmektedir. “Afet Riski Altındaki Alanlarda Riskli Yapı ve Hukuki Rejimi” adlı bu çalışma ile riskli alanlarda bulunan riskli yapıların geçireceği hukuki süreç incelenerek 6306 Sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen hukuka aykırı uygulamaların ortaya çıkarılması ve kişilerin hak kayıpları yaşamasının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.

Türkiye’de 19 Ağustos 2016 tarihli 6741 sayılı Kanun ile Türkiye Varlık Fonu kurulmuştur. Bu Fon, bütçe dışında faaliyet gösterdiği için bütçe dışı fonlar yeniden dikkat çekmiştir. Bu çalışma ile Türkiye’nin bütçe dışı fonlar ile edindiği tecrübe, literatür taraması yapılarak ortaya konmakta, dünya genelinde varlık fonu uygulamalarının ortak özellikleri araştırılmakta ve Türkiye Varlık Fonu ile ilgili değerlendirmeler yapılmaktadır. Çalışmada Türkiye’nin bütçe dışı fonlarla ilgili kamu maliyesi açısından acı tecrübeleri olduğu sonucuna varılmakta, Türkiye Varlık Fonu uygulamasının bu tecrübeler ışığında yürütülmesi önerilmektedir. Türkiye’nin 1990’lı y ıllarda sayıları 100’ü aşan bütçe dışı fonların sayısını 10’un altına indirmesi olumlu karşılanmakta, bütçe dışı fon uygulamasına mümkün olduğu kadar başvurulmayarak bütçe prosedürünün işletilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır. Türkiye Varlık Fonu’nun dünya genelinde uygulanan klasik varlık fonlarından farkları olduğu belirlenmekte, amaçları hususunda eleştiriler getirilmektedir. Ayrıca Türkiye Varlık Fonu’nun denetimi hususunda yeniden gözden geçirmeler yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.

“Anonim Şirketlerde Özel Denetim” konulu çalışmamız, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans programı kapsamında hazırlanmıştır. Çalışmamızın konusunun belirlenmesinde, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Türkiye’de anonim şirketlerin önemli bir bölümünün bağımsız denetimin dışında kalması sebebiyle önemi bir kat daha artan özel denetimin pay sahipliği haklarının bilinçli şekilde kullanılmasına hizmet eden önemli bir kurum olmasından esinlenilmiştir.

İslamiyetin gelişinden günümüze on dört asır geçmiş olmasına rağmen yakın yüzyıla kadar kölelik müessesesinin varlığını sürdürdüğü bilinmektedir. Kölelik karşıtı çalışmalar sonucu devletlerin işbirliği ile dünyada yasal olarak kölelik kaldırılmış olmasına rağmen içinde bulunduğumuz iki binli yıllarda dünyada görülen savaşlar, çatışmalar ve iç karışılıklar nedeniyle bu müessese yeniden gündeme gelmiştir. Özellikle İslam adına bu müessseye yaklaşımlar nedeniyle konu gerek İslam dünyasında gerekse batı dünyasında yankı bulmuştur. Kölelik müessesesinden hareketle İslama karşı kullanılan bir araç durumuna getirilme çabaları da görülmüştür. Bu konuda başta tarihi ve hukuki çalışmalar olmak üzere çeşitli bilim dallarından araştırmacılar konuya ilgi duyup üzerinde çalışmaktadır. Ülkemizde olduğu gibi başka ülkelerde de konu üzerinde çalışmalar bulunmaktadır. Ülkemizde bu konuda akademik çalışmalar yapılmaktadır. Son yıllarda konuya ilginin arttığı söylenebilir. Söz konusu çalışmalara bir katkı çerçevesinde yapılan bu çalışma İslam hukukunda köleliğin durumunu hedeflemiş bulunmaktadır.

Bu çalışma bir başlangıç olarak görülmeli ve okuyucuların gördükleri eksiklikleri bizlerle paylaşması daha iyiyi yakalamaya yardımcı olacaktır. Çalışmada ve özellikle yetişmemde emeği geçen hocalarıma, büyüklerime ve sevenlerime teşekkür ederim.

Uluslararası hukukun çok teknik ve özel bir dalı olan uluslararası insancıl hukukun uluslararası antlaşmalarla düzenlenmesi son yüz elli yılın bir gerçeği olmasına rağmen savaşın insancıllaştırmasına dair düşünsel çabalar çok daha eskidir. 1949 Cenevre Sözleşmeleri ve ek Protokolleri insancıl hukukun temel ilkelerinin uluslararası hukuka sistematik bir biçimde aktarılmasında bir dönüm noktası olmuştur.

İnsancıl hukuk siviller gibi çatışmaya katılmayan veya farklı nedenlerle artık çatışmada bulunmayan kişileri korumayı amaçlamakta ve savaş araç ve yöntemlerini sınırlandırarak hiç olmazsa silahlı çatışmaların olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlamaktadır. Jus ad bellumdan bağımsız olarak işleyen ve meşru ve meşru olmayan şiddet eylemlerini düzenleyen uluslararası insancıl hukuk bu ikilem üzerinde gelişimini sürdürmektedir.

2. Dünya Savaşı’ndan bu yana dünya ölçeğinde meydana gelen silahlı çatışmaların pek çoğu artık egemen devletler arasındaki değildir; daha ziyade devlet-dışı silahlı aktörlere karşı ya da bunların kendi aralarındaki silahlı çatışmalardır. Ancak bu realite ile çelişir bir biçimde literatür orantısız bir şekilde uluslararası nitelikteki silahlı çatışmalara odaklaşmıştır. Günümüzde uluslararası nitelikte-olmayan silahlı çatışmalar “asgari” düzeyde normlar tarafından düzenlenmektedir.

Silahlı çatışmaların doğasında yaşanan gelişmeler ve değişimler insancıl hukukun temel ilkelerinin uygulanması ve yorumlanması bağlamında yeni sorun alanları ve hukuki boşluklar ortaya çıkartmıştır. İncelenmesi gereken bu sorun alanları arasında özellikle uluslararası nitelikte-olmayan silahlı çalışmalarda kişilerin sivil, muharip, muharipolmayan gibi “statü” sorunları; klasik uluslararası nitelikte-olmayan bir silahlı çatışmanın uluslararasılaşması; asimetrik ulus-ötesi silahlı çatışma ya da küresel uluslararası nitelikte- olmayan silahlı çatışma gibi ne uluslararası nitelikte ne de uluslararası nitelikte-olmayan “melez” silahlı çatışma kategorilerinin ortaya çıkması; ülke dışı hedef alarak öldürme taktiğinin her geçen gün yaygınlaşması; küresel siber uzayın modern silahlı çatışmaların bir aracı ve ayrılmaz bir parçası haline gelmiş olması; insansız hava araçları olarak bilinen yarı otonom ve otonom silah sistemlerinin savaş ve silahlı çatışmaların denklemini değiştirmesi bulunmaktadır.

Uluslararası ve bölgesel barış ve güvenliği tesis edebilmek için uluslararası insancıl hukuk alanında sadece normlar inşa etmek yeterli değildir. Bu normatif çerçeveye devletlerin yanı sıra devlet dışı silahlı aktörlerin de saygı göstermesini ve riayet etmesini sağlamak gereklidir. Ayrıca geçmişte yaşanan insani felaket ve acıların gelecekte bir daha yaşanamaması için devletlerin sorumluluğu yanı sıra devlet dışı silahlı aktörlerin ve bireylerin de cezai sorumluluğunu da tesis etmek gereklidir. Bireysel cezai sorumluluk bağlamından silahlı çatışmalarda işlenen soykırım, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar gibi evrensel suçların ve terörizmin etkin şekilde cezalandırılması önemlidir. Bu amaçla kurulan daimi nitelikteki uluslararası ceza mahkemesinin küresel güçlerin siyasal etkisi dışında bağımsız ve tarafsız olarak hareket etmesinin sağlanması sadece Afrika kıtasında değil; Filistin, Doğu Türkistan, Suriye, Myanmar vb. yerlerde de işlevsel hale getirilmesi gereklidir.

Uluslararası İnsancıl Hukuk: Kavramlar, İlkeler Ve Yeni Gelişmeler isimli bu kitap uluslararası insancıl hukukun son dönemlerde önem kazanan bu çok hassas ve güncel mevzularını teorik ve pratik açıdan incelikle ele almaktadır.

Avrupada oyuncuların yıllık toplam maaşları yaklaşık 9,5 milyar £ civarındadır. Menajerlerinde standart olarak oyuncu maaşlarının yüzde onunu aldıklarını düşündüğümüzde, menajerlik tüm dünyada cezbedici bir meslek haline gelmiştir.

Genellikle futbol menajeri olmanın zor olduğunun düşünülmesine rağmen menajer olma süreci, önemli ve gerekli adımlar atıldığında göründüğünde basittir. Kıtapta ayrıntıları ile açıklandığı üzere, FIFA menajer olma şartlarını oldukça hafifletmiş ve düzenleme yetkisini Federasyonlara bırakmıştır. Menajer olmak eski düzenlemelere göre daha kolay gözükse de, bu alanda başarılı olmak hiç olmadığı kadar zordur. Çok çalışmak ise başarının anahtarlarıdır, bunun yanında dikkat edilmesi gereken birçok alan bulunmaktadır, zira futbol artık sadece bir oyun değildir. Elinizdeki kitap, başarıya giden yolda nelere ihtiyaç olduğunuza dair çok önemli ipuçlar vermektedir.

Kitapta Pere Guardiola, İlhan Gündoğan ve Harun Aslan gibi alanında çok başarılı menajerlerin tavsiyeleri ile birlikte, bölüm sonlarında alanında uzman kişilerin görüşlerine ve deneyimlerine yer verilmektedir. Bu doğrultuda, futbol ile doğrudan bağlantılı olan diğer endüstrilerle, örneğin hukuk ve medya gibi alanlarla ilgili olarak uzman görüşlerine başvurulmuştur.

Kitabın yazarlarından oluşan 'Futbol Agent Education" ekibi, Mesut Özil, İlkay Gündoğan ve Shkodran Mustafi gibi üst düzey oyuncuları temsil etmekte ve bu çerçevede edindikleri deneyimleri ve oluşturdukları iletişim ağını da kullanarak menajerlik ile ilgili olarak bilinmesi gereken en temel konuları bu kitapta bir araya getirmiştir.

Futbol Menajeri Nasıl Olunur: Rehber niteliğindeki kitap, futbol hayatına dair eşsiz örnekler sunarak menajer olmak isteyen kişilere yardımcı olmaya çalışmaktadır.

“Ceza Muhakemesi Hukuku” isimli çalışma, öncelikle öğrencilerimizin dersi takip etmelerini kolaylaştırmak ve sınavlarına yardımcı olmak maksadıyla hazırlanmıştır. Bu baskıda her birinin iki ayrı baskısı yapılmış olan “Ceza Muhakemesi Hukuku 1” ve “Ceza Muhakemesi Hukuku 2” adlı çalışmalarımız birleştirilmektedir. Kitap, mevzuat değişiklikleri, imla ve içerik kontrol edilerek, ikinci baskılarla aynı doğrultuda güncellenmiş, delillerle ilgili yeni bir bölüm eklenmiştir.

Ülkemizde 15 Temmuz 2016 hain darbe girişimi sonrası ilan edilen olağanüstü hal kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle Ceza Muhakemesi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu hükümlerden aynen kabul edilip kanunlaşanlara ilgili konularda yer verilmiş, kanunlaşmayan hükümler ise 18 Temmuz 2018’de olağanüstü halin son bulması nedeniyle metinden çıkarılmıştır.

Çalışmada, sıkça müracaat edilen 5271 s.lı CMK bakımından kanun adına ve kısaltmasına yer verilmemiş olup, doğrudan madde numarası kullanılmıştır (m.217 gibi). CMK dışındaki mevzuat bakımından ise kanunların tam adı veya kısaltmaları metin içinde yazılmıştır.

Tarihsel değişim sürecinin kırılma anlarından birini ifade eden ulus egemenliği ilkesi, temsilî sistemin demokratikleşmesi yönünde bir dönüşüm geçirmesine yol açmıştır. Elinizdeki çalışma, yönetim aygıtının yeni ve farklı kurumsal yapılanışının temel unsurunu oluşturan yasama erkinin modern devlet örgütlenmesindeki konumlanışı bağlamında kural koyma faaliyetini ele almaktadır. Dünya üzerinde yer ve zaman itibarıyla yaygın olduğu kadar derin bir geçmişe ve uygulama deneyimine sahip olan yasama erkinin, Türkiye coğrafyası bakımından gelişim süreci de azımsanmayacak bir uygulama olgunluğuna sahiptir. Kural koyma işlevinin yerine getirilmesinin niteliksel, yapısal ve kurumsal dönüşümünün incelendiği bu çalışmanın Türkiye boyutu, İmparatorluk ve Cumhuriyet dönemlerini kapsayacak biçimde ikili bir dönem ayrışması temeline dayandırılmıştır.

“Sanık, yardım çığlığı üzerine, yağmurdan kaçarken doluya tutulmayacağı yolunda bir garantiye sahip olmamalıdır.” Beling1 1925 yılında yayımladığı bir makalede, kendi bakış açısından aleyhe değiştirme yasağının esasını bu sözlerle betimlemiştir. 1954 yılına gelindiğinde ise Seibert2, Beling’ten esinlenerek ancak ondan farklı olarak şu tespitlerde bulunmuştur: “Sanığın kanun yoluna başvurması dolayısıyla -bunu kanunen hak etmiş olsa dahi- tabir caizse yağmurdan kaçarken doluya tutulmayacağından ve yardım çığlığı üzerine öncekinden daha kötü bir duruma girmeyeceğinden emin olması gerekmektedir.” Aynı hukuki kurumun, farklı iki yazar tarafından bu denli taban tabana zıt bir şekilde değerlendirmeye tabi tutulmuş olması, çalışma konusunun literatürde nasıl farklı görüşlerin ileri sürülmesine yol açtığını göstermesi noktasında önemli bir göstergedir.

Türk ceza muhakemesi hukuku açısından konuya yaklaşıldığında ise aleyhe değiştirme yasağının günümüze kadar doktora ve üstü akademik seviyede herhangi bir tezin konusunu oluşturmamış olması bizi bu konuda araştırma yapmaya iten en önemli nedenlerin başında yer almıştır. Türk hukuk literatüründe özellikle ceza muhakemesi hukukunda konuyla ilgili yeterli sayıda kaynak bulunmamasından ötürü de aleyhe değiştirme yasağıyla ilgili hatırı sayılır bir kaynağa sahip Alman literatüründen ve yüksek mahkeme kararlarından yararlanma ihtiyacı hissedilmiştir.

1 Beling, Ernst, Anmerkung zu RG, Urteil vom 14.05.1925-2 D 211/25, JW 1925, s.2332. Yazar bir başka makalesinde ise şöyle demektedir: “Hakkında verilen kararın aleyhine değiştirilme korkusu, sanığı tamamen doğru olan bir karar aleyhine kanun yoluna başvurmaktan alıkoyar.” Bkz. Beling, Ernst, Anmerkung zu RG, Urteil vom 07.08.1925-1 D 252/25, JW 1925, s.2785. Beling 1928 tarihli bir makalesinde ise öncekilere benzer şu ifadelere yer vermektedir: “(Aleyhe değiştirme yasağı) sanığı, yardım çığlığı üzerine daha kötü bir duruma sokmama garantisini vermez.” Bkz. Beling, Ernst, Anmerkung zu RG, Urteil vom 05.07.1928-3 D 406/28, JW 1928, s.2723. 2 Seibert, Claus, “Zum Verbot der Schlechterstellung (§§331, 358, 373 StPO)”, MDR 1954, s.340.

Bu çalışma, KTO Karatay Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Yüksek Lisans Programında yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış ve 06.07.2018 tarihinde yapılan tez savunmasında değerli jürinin oybirliğiyle kabul edilmiştir.

Türk Hukukunda Kamulaştırmasız El Atma gibi pratik bir konuyu çalışmaktan ve nihayet bu konunun kitaplaştırılmasından mutluyum. Eserin eline geçen herkese faydalı olmasını umuyorum. Tezin bir an önce basıma hazırlanması için özellikle gayret ettim. Kamulaştırmasız el atmanın pratik hukukta dinamik bir yapısının olması yanında güncel kararlar ve değişiklikler vardı. Kamulaştırmasız el atmanın son halini geciktirmeden aktarmak istedim. Çünkü doktrinde tartışılan, yargı kararları ve mevzuatta sürekli değişikliklere yol açan bu konu, zannımca, Türk hukukunda gelişimini tam olarak tamamlamamıştır. Tezimi bir an önce yayımlayabildiğim için de ayrıca mutluyum.