Yeni Kitaplar

“Bir gün bizim hak sevgisiyle atıldığımız merhamet cihadı elbette Hakk’ın lütfuna mazhar olacak, şimdi acımasını bilmeyen vicdanlar kendi sefaletlerine acıyacaklar. Allah’a götüren dava yolunda yürürken sabretmek gibi bir cevheri cihat tarihi kaydetmemiş olsa gerektir. Daha çok söyleyeceğiz. Dosta da düşmana da çevrileceğiz. İmansıza da, Yahudi ve masona alet olan yedi defa hacca gitmiş müslümana da çevrileceğiz. Ruhlara da bedenlere de akıbetlerini hatırlatacağız. Bir gün mutlaka muvaffak olacağımıza, muvaffakiyetin de ruhları ve kalpleri fethetmek demek olduğuna inanıyoruz. Yirminci asrın çölünde yolunu şaşırmış, yeise düşmüş kafileleri nerede ve kimin olursa olsun kurtaracağımıza inanmayanlar bizden değildir; zira ‘Bizim dergahımız ümitsizlik dergahı değildir!’ ”

- Nurettin Topçu

Gurbet o kadar acı
Ki ne varsa içimde
Hepsi bana yabancı
Hepsi başka biçimde

Ne aşkım ne emelim
Yaralanmış bir elim
Ben gurbette değilim
Gurbet benim içimde

Millî Edebiyat ya da diğer adıyla “Memleket Edebiyatı” döneminin önde gelen şairlerinden Kemalettin Kamu, “Gurbet Şairi” olarak tanınmış ve yazdığı içli şiirleriyle 1940’lı yılların en sevilen şairleri arasında yer almıştır. Hayattayken şiirleri kitaplaşmayan şairin “bütün şiirleri”, ilk kez bir arada okura sunuluyor. Kitapta şiirlerinin yanında, şiir çevirileri ve düzyazıları da yer alıyor.

Dil ve kültür tarihi konularında yazılmış makalelerin yer aldığı bu kitap dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, dilbilgisine ilişkin konular ile bazı morfemlerin yapıları ve işlevleri incelenmiştir. Kutadgu Bilig üzerine yapılan incelemelerden oluşan ikinci bölümde, Kutadgu Bilig’in genel niteliklerine ilişkin yazılarla birlikte, bu eserde yer alan çeşitli kavramlar kültür tarihi açısından incelenmiştir. Bu bölümde ayrıca, Kutadgu Bilig’deki deyimlerin büyük çoğunluğu derlenmiş, anlamlandırılmış ve kullanımları beyitlerle örneklendirilmiştir.

Türkçe tıp metinlerine ilişkin yazılardan oluşan üçüncü bölümde, Anadolu’da yazılmış Türkçe tarihsel tıp metinleri ve özellikle bu metinlerin söz varlığı üzerine yapılan incelemeler yer almaktadır. Bu bölümde, çeşitli tıp metinlerinde yer alan sağlık bilgisi terimleri taranmış, bunlar anlamlandırılarak kökenleri izah edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, çeşitli tıp metinlerinde yer alan bitki adları, kapsamlı bir incelemeye tabi tutulmuştur. Dördüncü bölümdeyse, “arif-alim”, “bilge-bilgin”, “gönül”, “abdal” vb. kavram ve kelimeler, Türkçede mevsim adları, manzum halk hikayeleri, Yunus Emre, Mütercim Asım’ın Kamüs’u gibi farklı konularda yazılmış kültür tarihine ilişkin incelemeler yer almaktadır.

Mustafa Kutlu’nun hikayelerinde kentli insanın bunalımlarının izlerinin sürüldüğü bu kitapta, kentli bireylerin insan fıtratına uymayan hayatları nedeniyle zihinsel ve ruhsal yapılarında meydana gelen sorunların ve bunalımların hikayelerde ne şekilde yer aldığının tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Kutlu’nun bütün hikayelerini kapsayan kitapta, toplumsal değişim ve dönüşüm sürecinde kentte yaşayan bireylerde görülen psikolojik sorunların sebep ve sonuçlarının hikâyelere ne şekilde yansıdığı incelenmiş ve insanları çeşitli bunalımlara götüren göç olgusuna da ayrıntılı bir şekilde değinilmiştir. Ayrıca hikayelerdeki kentli bireylerin görünümleri incelenerek Kutlu’nun kent algısındaki menfi durumlar tespit edilmiştir.

Karikatür, II. Meşrutiyet döneminin önemli politikacıları, edebiyatçıları ve yayıncıları hakkında kaleme alınmış 29 adet karikatür başlıklı mizahî portreden meydana gelmektedir. II. Meşrutiyet devrinin siyasî ve sosyal alanda dikkati çeken 29 şahsiyetinin karikatürlerinin çizildiği bu yazılarda Mehmet Âsım, karikatürün, gerçekliği hem alışılmış hem de şaşırtıcı tarzda sunmasından yararlanmıştır. Karikatürünü yaptığı kişilerin, özelikle politikacıların Meclis-i Mebûsân’da yaptıkları konuşmalardan, onların kişisel hayatta en bilinen özelliklerinden yola çıkar. Kişilerin özelliklerinin mizahî bir şekilde anlatıldığı bu yazılarda yazarın amacı görsel karikatürün yerine nesirden meydana gelen bir karikatür yaratmaktır.