Makasıd Teorisine Giriş

İslamiyet, insanın mutlu olmasını sağlamak amacıyla çeşitli hükümler koymuştur. Hükümleri vaz’ ederken mutlaka insanın yararına olmak üzere birtakım gaye ve hedefleri gözetmiş, gerekçesiz ve amaçsız hiçbir hüküm bina etmemiştir. İslamî hükümleri, kaynak ve metot açısından incelemek gerekirse, kaynağın, hükümlere dayanak olan delilleri, metot’un ise bu hükümleri delillerden çıkarma yöntemini ifade ettiğini söyleyebiliriz. “Hukukun gayelerini” dikkate alarak içtihat faaliyetinde bulunmak, müçtehidin delillerden hüküm çıkarırken, temel fıtrî (doğal)-zaruri (zorunlu) ihtiyaçları dikkate almasını ve hükümleri buna bina etmesini ifade eden bir yöntemdir. Bu yöntemle hem kaynağın gücü ve bağlayıcılığı ortaya çıkmış olur, hem de mükellef açısından, işlediği fiilin sebep ve hikmeti anlaşılmış olur.

Bu eser, bazı dost akademisyen arkadaşlarımızın ısrarlı istekleri üzerine, özelde fıkıhçılara, genel anlamda İlahiyat sahasında çalışanlara, Diyanet İşleri Başkanlığında görev yapanlara, lisans ve mastır öğrencilerine destek sağlamak gayesiyle yardımcı ders kitabı olarak hazırlanmıştır. Çalışma, fıkıh alanında çalışma yapacaklara düşünsel bir zemin sağlamakla kalmamakta, aynı zaman da hükümlerin dayanaklarını, bunların gâî temellerini nasıl tesit etmek gerektiğine dair güçlü bir bakış açısı kazandırmayı amaçlamaktadır. Dolayısıyla bu mütevazı eserimizin ilim ve kültür dünyamıza farklı bir soluk getirmesini temenni ediyoruz.