Vergi Adaleti ve İslam

Vergi, yalnızca bir yükümlülük değil; bir adalet terazisidir. Vergi adaleti de yalnızca ekonomik değil; aynı zamanda toplumsal, hukuki ve ahlaki bir meseledir. Bu eser, vergi olgusunu sosyolojik bir fenomen olarak ele alarak, İslâm’ın erken dönem mali uygulamalarıyla modern vergi adaleti teorileri arasında özgün bir karşılaştırma zemini inşa etmektedir.

Vergi Adâleti ve İslâm adlı bu eser, İslâm’ın adalet ilkeleriyle şekillenmiş ve bu ilkeleri temsil eden vergi sistemini, çağdaş kamu maliyesi bağlamında yeniden değerlendirme cesareti taşımaktadır. Kitapta zekât, cizye ve harâc, birer mali kavram olmaktan öte, adaletin vergiyle kurduğu bağın en köklü delili olarak yeni bir okumaya tabi tutulmakta, İslâm vergi sisteminin içkin olduğu adalet anlayışı modern toplumların vergi adaleti beklentileriyle yüzleştirilmektedir.

Yunus Emre Aydınbaş, sadece klasik vergi hukuku literatüründen değil, aynı zamanda din sosyolojisi, iktisat ve maliye disiplini üzerinden yürüyen çok boyutlu bir değerlendirme sunmakta, bunu akademik/teknik bir yaklaşımdan ziyade entelektüel bir üslupla başarmaktadır. Zekât, cizye ve harâc vergileri; mükellefiyet kavramı, ülke tasnifi ve toplumsal adalet perspektifiyle birlikte yeniden yorumlanmaktadır.

İslâm vergi sistemine dair tarihsel uygulamaların, günümüz vergileme adaleti anlayışlarıyla ne ölçüde örtüştüğü sorusuna teorik ve analitik bir çerçevede yanıt arayan bu çalışma, sadece maliye tarihi ve maliye politikaları üzerine çalışan araştırmacılar için değil İslâm hukukuna ilgi duyan akademisyenler için de kıymetli bir kaynak niteliğindedir.