İndigo Kitap - Klasikler

"Sanki tüm bunları yapan kendisi değildi, o bilinmeyen ve elle tutulamayan güç buna mecbur ediyordu onu."

Mecburiyet, ünlü bir ressamın; karısıyla özgürlük uğruna kendi ülkesi Avusturya’dan İsviçre’ye kaçmış bir vatandaşın, devlet ve otorite karşısındaki korkuyla karışık çaresizliğini ele alıyor.

Ferdinand, resmî bir daireden aldığı mektupla askerlik hizmeti için ülkesine geri çağrılır; özgürlük arzusu ve barışçıl yapısı nedeniyle çaresiz kaldığı bu durum karşısında bocalayacaktır. Kahramanımızın bir anda içine düştüğü ikilemi ele alışı, Hamlet’in meşhur “Olmak ya da olmamak” monoloğunu hatırlatır. Bu durumda, savaşmak mı savaşmamak mı? Gitmek mi kalmak mı? Ferdinand’ın kararı ne olacak?
Zweig’ın bu düşündürücü ve belki de karamsar eserini okurken, böylesine zorlu bir ikilemde kalan kahramanımızla ister istemez empati kuracaksınız.

Bir Çöküşün Öyküsü - Stefan Zweig

"Hayatın tam ortasındayken yaşadığını hissediyor, yalnızlıkta ise bir gölge gibi kendi içine çekiliyordu."

Madame de Prie, 15. Louis'nin sarayındaki en nüfuzlu ve en gözde kadınlardandır. Paris sosyetesindeki yüksek konumunu koruyabilmek adına durmadan entrikalar çevirmeyi ve sırf kendi çıkarları uğruna başkalarını kullanmayı alışkanlık edinmiştir. Yine de gün gelir ve bağımlı olduğu insanları bir bir kaybetmeye başlar; artık onlar tarafından ne seviliyor ne de merak ediliyordur. Bundan böyle yeni yaşamı, şehirden uzakta inzivaya çekilmekten ibarettir. Eskiden sürekli davetten davete gezen bu soylu kadın, içine düştüğü yalnızlıkla nasıl mücadele edecektir?

Bir Çöküşün Öyküsü, Stefan Zweig’ın insan psikolojisini irdelediği, dönemin saray hayatını gerçekleriyle gözler önüne seren, keyifle okuyacağınız sürükleyici öykülerinden biri.

"İnsan, rüyasında yalnızca uyanıkken gördüğü şeyleri veya bunların farklı şekillerde bir araya gelişini görebilir. Benim rüyalarımın tamamı bu kuralı çiğniyordu. Uyanıkken ve uyurken yaşadığım dünyalar birbirinden tamamen farklıydı. Sanki iki yaşamı da tecrübe eden kişi olarak bir köprü görevi görüyordum."

Jack London’ın 1906’da kaleme aldığı ve bir macera romanı olarak okunabilen Adem’den Önce adlı eseri, yoğun olarak ele aldığı ırksal bellek konusuyla yazarın diğer kitaplarından keskin bir şekilde ayrılır. Rüyalarında Orta Pleistosen Çağı’na ait olduğunu gören genç bir adamın hikâyesini işleyen bu kitabı okurken, kendinizi tarih öncesinde avcı-toplayıcı insanların arasında nefes kesici bir mücadelenin ortasında bulacaksınız.

“İnsan öyle kibirlidir ve bu kibri yüzünden öyle körleşmiştir ki hiçbir yazar, insanınkine benzer dünyevi bir aklın veya ondan daha zeki bir yaşam formunun var olabileceğini on dokuzuncu yüzyılın sonuna kadar öngörememişti. Dahası, Dünya’nın yüzeysel olarak yaklaşık dörtte birinden meydana gelen ve Güneş’ten daha uzak olan Mars’ın, hem Dünya’dan daha yaşlı olduğu hem de sadece zamanın başlangıcına uzak değil, aynı zamanda zamanın sonuna yakın olduğu gerçeği de göz ardı edilmişti.”

Dünya, Marslıların istilasına uğrar. Devasa boyutlarda metalik bir örümceği andıran yapıları ve yaydıkları ölümcül Isı Işını karşısında Dünyalıların hiçbir şansı yoktur. Dünya tarihinin en önemli savaşı başlar ve insanlığın sonu hızla yaklaşır. “Bilimkurgunun Shakespeare’i” olarak anılan H. G. Wells’in ilk defa 1898 yılında yayımlanan Dünyalar Savaşı adlı bu kitabı, çağının ilk ve en iyi bilimkurgu yapıtları arasındaki yerini yıllardır korumaktadır.

Victoria döneminde yaşayan bir bilimci icat ettiği zaman makinesine biner ve kendini bir anda 802.701 yılında bulur. Başlangıçta dünyanın bütün dertlerinin sona erdiğini, cefanın yerini güzelliğe, refaha ve barışa bıraktığını zannetse de yanıldığını anlaması çok uzun sürmez. Zaman yolcusu önce Eloi adı verilen insan türüyle tanışır. Ancak soyları kadim zamanların yüce kültürüne dayanan bu güzellik abidelerinin, aslında ne kadar güçsüz olduğunu ve karanlığa karşı nasıl da çocukça bir korku duyduğunu çok geçmeden keşfeder. Eloiler korkmakta haklıdırlar, çünkü yerin altında bambaşka bir insan türü; tekinsiz Morloklar pusuya yatmış beklemektedirler. Bu sırada makinesini kaybeden zaman yolcusunun da yapması gereken tek şey, Morlokların o uğursuz yeraltı tünellerine inerek makineyi onlardan geri almaktır.

Zaman Makinesi zamanda yolculuğun ilk ve en etkili tasvirlerinden biridir. İlk kez 1895’te yayımlanan bu şaheser, Wells’in ustalıklı hikâye anlatma yeteneği ve çarpıcı kavrayışı sayesinde okuyucuları nesiller boyu etkilemeye devam ediyor.

Eski bir papaz, ayrıca yayıncı ve gazeteci olan Grigoriy Petrov, Finlandiya'ya ve Johan Wilhelm Snelman'a adadığı bu ölümsüz eserini, başka ülkelere ama özellikle Rusya'ya örnek teşkil etsin diye kaleme almıştır. Sonuçta yoksul, kurak ve az nüfuslu Finlandiya "hayat yaratıcıları" olarak adlandırılan yurttaşlarının el ele vermesiyle adeta küllerinden doğmuş; din, dil, ırk, eğitim, aile hayatı ve yönetim gibi konularda son sürat gelişmiş ve bu sayede diğer bütün ülkeleri geride bırakmayı başarmıştır. 

Asıl Petrov'un ölümünden sonra yankı bulan Beyaz Zambaklar Ülkesinde, özellikle Bulgaristan'da ve Türkiye'de sayısız baskı yapmıştır, öyle ki okumaya başladığı andan itibaren kitaba hayran kalan Mustafa Kemal Atatürk bu ölümsüz eserin okulların müfredatına konmasını istemiştir.

İsveç'in hâkimiyetinden çıkarak görece daha ılıman Rus egemenliği altına giren Finlandiya halkının omuz omuza vererek kendi ulusal kimliklerini bulmaya çalışmalarına tanık olacak ve bu halkın, ülkesini daha ileriye taşıyacak nitelikte yeniliklere imza atan şahsiyetleriyle tanışacaksınız.

Önce ticari bir yazışmayla başlayan, ama çok geçmeden tutkulu bir aşk mektubuna dönüşen Milena'ya Mektuplar, Franz Kafka'nın duygularını belki de en belirgin biçimde dışavurduğu eseridir.

Yirmi üç yaşındaki Milena Jesenská oldukça yetenekli ve etkileyici bir kadındı. Kafka'nın eserlerini Çekçeye tercüme eden Milena, onun son derece karmaşık dehasını ve daha da karmaşık olan kişiliğini eşi benzeri görülmemiş bir biçimde kavrayabilmişti. Otuz altı yaşındaki Kafka, Milena'dan "Canlı bir ateş gibi o, böylesini daha önce hiç görmedim" sözleriyle bahsederdi. Kafka, en mahrem benliğini açmıştı Milena'ya ve ilişkilerinin sona ermesinin ardından, bu günlükleri saklayacağına güvenmişti Milena'nın.

"Ne kadar da kolay yazılıyor: seninle yaptığım kısa bir gezinti. Bu kadar kolay olduğu için insan utançtan yazı yazmayı bırakmalı. (...) Yanımda yürüyordun Milena, düşün, sen benim yanımda yürüdün.”

Jack London, ilk kez 1906 yılında The Outing Magazine adlı dergiye seriler halinde yazdığı bu eserinde, hareketi sevmeyen ve yaşama dair en ufak bir devinimi bile yok etmeyi amaçlayan Vahşi Doğa'da dünyaya gelmiş Beyaz Diş adlı bir kurt köpeğinin hikayesini anlatır.

Beyaz Diş güçlüdür, çünkü yüreği donmuş Kuzey topraklarında ailesi içinde bir o hayatta kalmayı başarabilmiş ve Vahşi Doğa'nın et yasasını ("ye yoksa yem olursun") çabucak öğrenmiştir. Çok geçmeden insan-tanrıların arasına karışacak ve yeni tanrılarına karşı içinde en ufak bir sevgi kırıntısı olmasa da onların yasalarına itaat etmenin kendisi için daha iyi olacağını öğrenecektir. Beyaz Diş'in çevresi acımasız ve taş kalpli tanrılarla çevrildiği için hamurunda hırçınlık vardır. Peki, günün birinde doğasını yumuşatacak ve kalbini ısıtacak sevgi dolu bir efendiyle tanışma şansına erişecek midir?

Huzurlu ve anaç Bayan Ramsay ile hüzünlü olduğu kadar gülünç de olan Bay Ramsay, çocukları ve misafirleriyle birlikte tatil için Skye Adası'na giderler. Civardaki deniz fenerine yapılacak ziyareti dört gözle bekleyen Ramsay'lerin en küçük oğlu James, havanın bu ziyarete izin vermeyeceğini söyleyen babası tarafından hayal kırıklığına uğrar ve gezi ertelenir. Gezi ancak yıllar sonra, savaşın toplumu, bilhassa Ramsay ailesini kökten değiştirdiği bir dönemde ve farklı koşullar altında mümkün olacaktır.

Virginia Woolf bilinç akışı tekniğini başarılı bir biçimde kullandığı Deniz Feneri adlı eseriyle, okuyucuyu, karakterlerin iç dünyasında esrarengiz bir yolculuğa çıkarır. Ayrıca Woolf, kadın ve erkek arasındaki çatışmaları ve aile hayatının gerilimlerini, kendi hayatında tanık olduğu hayal kırıklıklarıyla ve acılarla çarpıcı ve etkili bir bağ kurarak irdeler. Yazarın kendi yaşamından da izler taşıyan bu eser insanın değişime nasıl ayak uydurduğunu, onu nasıl karşıladığını çarpıcı bir şekilde ortaya koyar.

Halil Cibran’ın gençlik döneminde yazdığı Meczup’ta, “normal” bir insanın toplumda işleyebilmesi için, insanın benliğini çürüten ve bu benliği kolektif bir amaç uğruna tekrar tanımlayan bir dünyada kimliğini idame ettirebilmesi için birtakım maskelere bürünmesi gerektiği ele alınır. Kişinin maskesinden arınması, düşünmesi, konuşması ve kendi olabilmesi, toplumun gözünde onu meczup kılar.

Cibran, bu maskelerden kurtulan, özbenliğine karşı dürüst olan ve hakikatin peşinden koşan bir insanın özgür olduğunu dile getirir; fakat bunun da bir bedeli vardır; bu bedel de yalnızlıktır. Otuz dört kısa hikâyeden oluşan bu kitapta Cibran, maskelerinden arınmış bir meczubun gözünden okuyucuya benzersiz bir toplum eleştirisi sunar.

Bu kitap, Kafka’nın sahibine hiç ulaşmamış bir mektubu aslında. Franz Kafka, 1919’da dinlenmek üzere gittiği Schelesen’de Praglı sekreter Julie Wohryzek ile tanışır ve nişanlanır. Babaya Mektup yazarın bu evlilik kararına karşı çıkan babasına olan duygu ve düşüncelerini dile getirirken, diğer yandan bize Kafka’nın yaşam öyküsünden ipuçları da sunmaktadır.

Franz Kafka’nın yazarlığına, kendi var oluşuna ilişkin ayrıntılarla bezeli yapıt, kurmaca hikâyelere dayalı diğer eserleriyle karşılaştırıldığında belgesel bir nitelik de taşımaktadır. Baba oğul arasındaki çatışmadan yola çıkan Babaya Mektup aslında Kafka’nın burjuva toplumlarını belirleyen güçlü ve güçsüz kavramlarına bir serzenişidir.

Eser 20. yüzyıl edebiyat tarihinin en büyük itiraflarından biri sayılmaktadır.  

Karakterlerin iç yaşamının bilinç akışı tekniğiyle iç içe geçtiği Mrs. Dalloway, okuyucuyu beşeri deneyimin, zaman ve mekânın, deliliğin ve pişmanlığın keşfiyle büyülüyor.

Zarif ve hayat dolu bir kadın olan Clarissa Dalloway vereceği bir davete hazırlanırken, bir zamanlar hayatına giren ve çok sevdiği insanları hatırlar. Savaş sonrası bunalımı yaşayan ve akıl sağlığını kaybetmek üzere olan Septimus Warren Smith’in en kötü günü, Clarissa ve dostlarının davete hazırlandığı günle iç içe geçer. Davet göz alıcı bir seviyeye ulaşırken, söz konusu yaşamlar ortak bir paydada buluşur. Haziran 1923’ün son derece önemli bir günü geçmişi, günceli ve geleceği bir araya getirir.

Halil Cibran’ın en sevilen eseri olan Ermiş’in devamı niteliğindeki Ermişin Bahçesi ölümünden sonra ilk kez 1933’te yayımlanmıştır.

Vatanından on yıldan fazla süredir ayrı kalmış El Mustafa’nın müritleriyle yaptığı sohbetleri konu alan Ermişin Bahçesi, Cibran’ın, mistik bir güzelliğe sahip olan Doğa Ana’yı lirik bir tarzda kutsayışının hikayesidir. El Mustafa bu kez de yıllar sonra tekrar bir araya geldiği müritlerine birbirinden önemli kavramlar üzerine nasihatler vermeye, onlarla mutlu ve bilinçli bir hayata nasıl ulaşılabileceğini tartışmaya devam ediyor.
Ermişin Bahçesi eşine zor rastlanacak bir görüngü, mistik bir filozof ve aynı zamanda bir şair olan Halil Cibran’ın edebiyat dünyasına kattığı bir klasik.

Cibran’ın ilk kez 1923’te yayımlanan başyapıtı Ermiş, şairane bir üslupla kaleme alınmış felsefi, ruhani ve ilham verici denemeler bütünüdür. Ermiş, El Mustafa isimli bilge bir adamın yirmi altı bölümde anlattığı nasihatlerinden oluşur.

El Mustafa, on iki yıl boyunca sürgün hayatı yaşadığı Orphalese Adası’ndan, onu anavatanına götürecek gemiye binmek üzeredir. Onu uğurlamak üzere etrafında toplanan ada sakinleri, El Mustafa’nın sevgi, çalışma, neşe ve keder, suç ve ceza, eğitim, dostluk, ibadet ve ölüm gibi son derece önemli kavramlar üzerine konuşmasını isterler. Bu konuşmalarda Orphalese halkı sorar, Ermiş ise cevap verir._
Milyonlarca okura ulaşan Ermiş, günümüzde de en çok okunan kitaplardan biri olma özelliğini sürdürüyor.

El değmemiş bir ruha sahip olan Dorian Gray, ressam Basil Hallward tarafından çizilen portresini gördükten sonra bu saf halinin yok olacağını anlar ve sonsuza kadar genç ve güzel kalmak için ruhunu şeytana satmaya karar verir ve bu isteği gerçekleşir. Her şeyin bir bedeli olduğu gibi bu değiş tokuşun bedeli de ağır olacak cinstendir. Dorian Gray, şeytanlaşan ruhuyla yüzündeki o saflığı ve güzelliği yavaş yavaş kaybetmeye ve çirkinleşmeye başlar. Önceleri güzelliğiyle etrafındaki herkesi etkilemeyi başarmış olan Dorian Gray'in portresi artık yozlaşmayla, kötülüklerle ve skandallarla yan yana durmaktadır. Yaptığı bu seçimin sonuçları gün geçtikçe ağırlaşmakta, Dorian'ın zulmü ve şeytani halleri aynı şekilde artmaktadır.

İngiliz edebiyatının akışını etkileyen ve edebiyat dünyasında pek çok tartışmaya sebep olan Oscar Wilde'ın bu tek romanı iyi ile kötüyü birleştiren, estetiği sorgulayan ve bir yazar olarak Wilde'a ün kazandıran muhteşem bir eser.

İnsan zihninin ve bedeninin baskılandığı, korkuya maruz bırakıldığı hayatların her taraftan kuşatıldığı 20. Yüzyılda geçen bir adamın öyküsünü anlatıyor bu kez Franz Kafka, 1925 yılında, ölümünden sonra yayımlanan bu eseri sembolik bir hikaye gibi algılayabilir, bir varoluşçunun gözünden görebilir ya da totaliter rejimlerin çılgınlığında yaşadığımız modern bürokrasilerin bir trajedisi gibi okuyabilirsiniz.

Kafka, suçunu hiç bilmeden yargılanan Josef K.'nın hikayesinde korku çağında yaşayan insanların birbirinden korktukları sürece bu düzenden kurtulamayacaklarını anlatır. Çağlar boyunca okunacak bu klasik eser, gelecekte insanlara kendilerini anlatmaya devam edecektir.