İsam Yayınları

İslam düşüncesinin önemli ekollerinden biri olan Mu´tezile, kelam ilmini tesis etmek gibi önemli bir payeye sahiptir. İlk dönemlerinden itibaren Ebü´l-Hüseyl el-Allaf, Nazzam, Muammer b. Abdab gibi önemli kelamcılar yetiştiren Mu´tezile, Ehl-i Sünnet´in olgunlaştığı IV.(X.) yüzyıla kadar kelami düşüncenin hakim ekolü olarak kalmıştır.

Bu ekolün yetiştirdiği önemli şahsiyetlerden ikisi Ebu Ali Cubbai ve oğlu Ebu Haşim eş-Cübbai´dir. Eserlerinden hiçbiri günümüze ulaşmamış olan bu iki şahsiyet, Mu´tezili düşüncenin sistemleştirilmesinde dönümnoktası oluştururlar. Onlar kendilerinden önceki Mu´tezililer´in ortaya koyduğu birbirinden kopuk, hatta zaman zaman birbiriyle çelişen görüşleri bütüncül bir yapı içerisinde sistemleştirerek, adeta Mu´tezile´nin "resmi" söylemini belirlemişlerdir. Elinizdeki eser, onların fikirlerini, aralarındaki görüş ayrılıklarına da değinerek kapsayıcı bir tarzda ele almaktadır.

İçindekiler / Contents

An Ottoman Imperial Campaign: Suppressing the Marsh Arabs, Central power and peripheral rebellion in the 1560s - 1

- İ. Metin Kunt

Fethedilen Arap Ülkelerindeki Vakıf Kütüphaneleri Osmanlılar Tarafından Yağmalandı mı? - 19

- İsmail E. Ürünsal

İhtirasın Gölgesinde Bir Sultan: Yıldırım Bayezid - 67

- Feridun M. Emecen

Anadolu'da İslamiyet: Gaziler Çağında (XII. XIV. Asırlar) Türkmen İslam Yorumunun Sünni-Alevi Niteliği Üzerine Bazı Değerlendirmeler - 93

- Rıza Yıldırım

XVI. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Çok Yönlü Bir Alim: Beşiktaşlı Yahya Efendi - 125

- Haşim Şahin

Tarih-i Sefer-i Zafer - Rehber-i Alaman Adlı Eserinin Tanıtımı Dolayısıyla Celalzade Salih'in Süleymanname'si Hakkında Bazı Yeni Çıkarımlar - 145

- Fatma Kaytaz

"... Cümle Palankaları Küffar Aldı..." 1663-64 Osmanlı-Habsburg Savaşında Dezenformasyon, Propaganda ve Siyasi İktidar - 165

- Özgür Kolçak

Nasihatnameler, İcmal Defterleri, and the Timar-Holding Ottoman Elite in the Late Sixteenth Century - 193

- Linda T. Darling

Selanik Ekomomisinde Unutulmuş Bir Alan: Tütün Üretimi, Ticaret ve Reji (1883-1912) - 227

- Filiz Dığıroğlu

50 Günde Devr-i Bahr-ı Sefid: Königsbergli Lubenau'nun Kadırgayla İmtihanı - 273

- Emrah Safa Gürkan

Haremeyn, Şam, Cidde, Habeş, Yemen, Hindistan ve Mısır ile İlgili Bir Takrir - 301

- Uğur Demir

Defter-i Köhne: Pirlepe - Kırçova Kesiminin En Eski Timar Defteri (1445-1455) - 341

- Feridun M. Emegen

Kelam tarihi ile ilgili eserlerde ilk dönem kelam ilmi ile sonraki dönem (müteahhirin) kelam ilmi arasında yöntemsel ayırımlar bulunduğu öne sürülür. Fakat gerçekten de ilk dönem kelam ilmi sonrakinden farklı mıydı? Eğer böyle bir fark varsa, onu farklı kılan unsurlar nelerdi? Batılı araştırmacıların felsefi bir söylem niteliğini taşıdığını söyledikleri ilk dönem kelam ilmini ayakta tutan hangi mantıksal yapıydı? İşte bu sorularla yola çıkan elinizdeki çalışma, kelam ilminin akli temellerini ve mantıki yapısını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle kelam ilmi kendi sistematiği içinde kavramsal ve kuramsal bir tahlile tabi tutularak onun epistemolojik yapısı ile kendine özgü terminolojisine açıklık getirilmiştir.