Yerebasan

Venedik Mimarlık Bienalleri Türkiye Pavyonu kitaplarının ikincisiYerebasan, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve YEM Yayın işbirliğiyle yayımlandı.

2025’te 19’uncusu düzenlenen Venedik Mimarlık Bienali’ndeki Türkiye Pavyonu, 2014’ten bu yana İKSV tarafından düzenleniyor ve her bienalde Türkiye Pavyonu projesi, bir seçici kurul tarafından, açık çağrıyla belirleniyor. Bu yılki Türkiye Pavyonu sergisinin küratörlüğünü üstlenen mimarlar Ceren Erdem ve Bilge Kalfa, Intelligens. Natural. Artificial. Collective. başlığını taşıyan bienaldeki Türkiye Pavyonu için Yerebasan adlı sergilerini kurguladı, aynı zamanda sergiye eşlik etmek üzere, Melis Cankara’nın editörlüğünde bir kitap hazırladı.

19. VENEDİK MİMARLIK BİENALİ TÜRKİYE PAVYONU: YEREBASAN
Yerebasan projesi, toprağın duyusal ve döngüsel yapısından ilham alarak, sürdürülebilir ve çevreyle uyumlu yaşam biçimlerini mimarlığın odağına taşıyor. Küratörler Ceren Erdem ve Bilge Kalfa, ziyaretçilerini insanın doğayla olan ilişkisini yeniden düşünmeye davet ederken toprağın derinliklerini keşfetmeye çağırıyor. Sergi, toprağın dokusunun, kokusunun ve sesinin deneyimlenebileceği, toprağı çok farklı açılardan ele alan sanat eserleri ve mimarlık projeleriyle çevrili bir alan olarak tasarlandı.
Hüseyin Aksoy, Michael Akstaller, E. Füsun Alioğlu & Senem Akçay, Ali Mahmut Demirel, Sinem Dişli, Yelda Gin, Ali Miharbi, Özgül Öztürk, Serkan Taycan ve Orkan Telhan sergiye bireysel katkı sunarken, Atelier FY, Bire-Pan, Common Action Walls, Herkes İçin Mimarlık & Poçolana Works, Mono Earth, Ozruh, Rec II, ReYard House, Solidified ve Yalın Mimarlık ise sergiye ekip olarak katkı verdi.

YEREBASAN KİTABI
“Mimar mısınız? Bugüne dek ne kadar toprağı şekillendirdiğinizi ya da yerinden oynattığınızı hiç düşündünüz mü? Acaba etkileşime geçtiğiniz katmanlar, yeryüzü ile daha ahenkli bir ilişkinin anahtarını bünyesinde barındırıyor olabilir mi?” sorularıyla açılıyor Yerebasan sergisine eşlik eden aynı başlıklı kitap. Sergiye bağımsız bir düşünsel zemin oluşturan kitap boyunca küratörler Ceren Erdem ve Bilge Kalfa’nın ele aldığı temalar farklı mesleklerden yazarlar tarafından, farklı bakış açılarıyla derinleştiriliyor. Sergideki eser ve mimari projelerle ilgili en ayrıntılı yazılar ve küratörlerden sergiye dair otobiyografik özellikler taşıyan anlatılar da kitapta bulunabilir.
Editörlüğünü Melis Cankara’nın üstlendiği kitaba, Aytek Soner Alpan, Sevince Bayrak, Enise Burcu Derinboğaz, Ceren Erdem, Ömür Harmanşah, Bilge Kalfa, Burcu Serdar Köknar, Aslı Odman, Bülent Tanju ve Evren Uzer yazılarıyla katkı sundu. Kitabın tasarımı, serginin görsel kimliğinden de sorumlu olan Paleworks’e (Ozan Akkoyun, Yağmur Ruzgâr) ait.

İKSV ve ListLab ortaklığıyla yayımlanan kitabın İngilizce basımı ise Venedik Bienali kitapçılarından ve uluslararası dağıtımcılar aracılığıyla edinilebiliyor.

İKSV’nin Türkiye Pavyonu sergilerine eşlik etmek üzere hazırladığı kitapların Türkçe basımları, son iki mimarlık bienalinde de YEM Yayın ortaklığında yayımlandı. Bu çerçevedeki ilk işbirliği, 18. Venedik Mimarlık Bienali’ndeki Türkiye Pavyonu sergisi küratörleri Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın hazırladığı Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi sergisi kapsamında olmuştu.