Politika Siyaset

Politika & Siyaset

Siyaset için 21. yüzyılda gündemi belirleyip insanı çepeçevre saran en etkili unsurdur demek yanlış olmaz. Fakat tahmin edileceği üzere siyasetin tarihi oldukça eskiye dayanmakta. Sözgelimi milattan beş yüzyıl önce yaşadığı varsayılan Konfüçyüs politika üzerine düşünen bir filozoftu. Zaten siyasetin etki alanına bakıldığında insanların bir arada yaşamaya başladıkları dönemi politikanın başlangıcı olarak düşünmek de mümkün. Neticede politika bu müşterek yaşam tarzını düzenleyen, şekil veren, yönlendiren bir kavram. Bu da kavramı bilinen ilk uygarlıklarla birlikte anmaya imkân vermekte. Hâlâ değişmeye devam eden politika özellikle 19. yüzyıl düşünürlerinin öne sürdüğü fikirlerle ve bilhassa imparatorlukların yerine kurulan ulus-devletlerle bugünkü formuna kavuşmuştur.

Siyaset Nedir?

Siyaseti tarihsel bağlamda incelemek bir savaşlar ya da anlaşmalar tarihi okuması yapmak gibi dursa da esasında insan zihnini en çok meşgul eden mefhumlardan biri ve bunlardan çok daha fazlası. Tanımlarından biri düşünce yapısı da olan politika, devletin işleyişinin belirlendiği bir alan esasında. Bu alan modernleşmeyle birlikte sistemli bir şekilde incelenmeye de tabi tutularak siyaset bilimi doğurmuştur. Tabii olarak siyaset, tarihten, psikolojiden, felsefeden, sosyolojiden, ekonomiden, diplomasiden, antropolojiden, sanattan, dinden ayrı kavranamaz. Bu sebeple politik düşüncenin şekillenmesinde Plato, Aristoteles, Cicero, İbn Rüşd, Marsilius of Padua, Machiavelli, Hobbes, Locke, Thomas Jefferson, Rousseau, Montesquieu, Edmund Burke, Jean Bodin, Comte, Marx, Arthur Bentley, Graham Wallas, Weber, James Bryce, Theodor Adorno, Martin Lipset, Francis Fukuyama, Leo Strauss, Gandhi, Lenin gibi isimler oldukça etkili olmuşlardır. Demokrasi, sosyalizm, Marksizm, liberalizm, laiklik, devrim, meritokrasi, radikalizm gibi kavramlar ise politik olanla ilgili pek çok nosyondan bazılarıdır.

Türkiye’de Siyaset

Türkler de öteden beri dünya siyaset tarihinin önemli aktörlerinden biri olmuşlardır. Özellikle Osmanlı, altı yüz yıllık geçmişi ve kontrolü altında tuttuğu topraklarla tarihe geçmekle kalmamış aynı zamanda politik düşüncenin tekâmülünde de etkili olmuştur. Tanzimat döneminin ise Türk politik hayatındaki yeri oldukça önemlidir. Osmanlı bürokrasinin bu dönemki tecrübesi Cumhuriyet’in kurulmasında etkili olan hususlardan biri olarak görülür. İstiklal mücadelesini başarıyla veren Türk milleti de kazanımlarını mağlup ettiği devletlerle oturdukları masalarda bağımsızlık mücadelesi verecek olan milletlere örnek olacak biçimde ve başarılı bir politika izleyerek sürdürmüş ve egemenliğini eline almıştır. Bu açıdan Mustafa Reşit Paşa, Ahmet Cevdet, Abdullah Cevdet, Ali Suavi, Mithat Paşa, Mustafa Kemal Atatürk, Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, İsmet İnönü, Falih Rıfkı Atay, Ahmet Ağaoğlu, Fethi Okyar, Ali Fuat Cebesoy, Mahmut Esat Bozkurt, Necmettin Sadak, Hasan Âli Yücel, Şükrü Saraçoğlu, Adnan Adıvar, Burhan Asaf Belge, Celal Bayar, Refik Koraltan gibi isimler Türk siyasi hayatın önemli simalarıdır.

Politika ve Siyaset Kitapları

Siyasete ve politik düşünceye dair hem teorik hem tarihsel okuma yapmaya imkân veren bu alanın önemli eserleri arasında şu kitaplar sayılabilir: Platon - Devlet, Nizamülmülk - Siyasetname, Farabi - Mutluluğun Kazanılması, J. J. Rousseau - Toplum Sözleşmesi, Thomas Hobbes - Leviathan, Karl Marx & Friedrich Engels - Komünist Manifesto, Noam Chomsky - Devlet Uğruna, Antonio Gramsci - Modern Prens, George Sabine - Yakınçağ Siyasal Düşünceler Tarihi, Andrew Heywood - Siyaset Teorisine Giriş, Benedict Anderson - Hayali Cemaatler, Eric Hobsbawm - Devrim Çağı, Carl Schmitt - Siyasal Kavramı, Frantz Fanon - Yeryüzünün Lanetlileri, Tanıl Bora - Cereyanlar, Kemal Karpat - Türk Demokrasi Tarihi, Şevket Süreyya Aydemir - Tek Adam, Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Zoraki Diplomat, Emel Akay - Mustafa Kemal, İttihat Terakki ve Bolşevizm, Mete Tunçay - Bilineceği Bilmek, İsmail Cem - Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Ergun Özbudun - Türkiye’de Parti ve Seçim Sistemi, Falih Rıfkı Atay - Çankaya, Füsun Üstel - Makbul Vatandaşın Peşinde, İpek Çalışlar - Mustafa Kemal Atatürk, Nur Vergin - Siyasetin Sosyolojisi.