Yeni Kitaplar

Amok Koşucusu, vicdanı ile gururu arasında sıkışıp kalan bir adamın hikâyesidir. Doğu Hint Adaları’nda çalışan bir doktor kendisine gelen zengin ve kibirli bir kadının yardım talebini gururuna yenik düşerek geri çevirir. Bunun üzerine duyduğu vicdan azabıyla hatasını telafi etmenin yollarını ararken, içinde büyüyüp duran amansız pişmanlığının pençesine düşer ve önüne çıkan her şeyle birlikte en sonunda kendisini de yok edeceği bir koşu tutturur.

İntihar duygusunun hâkim olduğu bu uzun öyküde Zweig, bir insanın en derin duygularını, ruhunun karanlık köşelerinde verdiği iç savaşı ve sonunda çaresiz yenilgisini yalın ve etkileyici anlatımıyla gözler önüne seriyor.

On iki yaşında, hasta ve ürkek bir çocuk olan Edgar, bir dağ kasabasındaki bir otelde, annesiyle birlikte yaptığı tatilde genç ve soylu bir adamla tanışır. Ergenlik döneminin yarattığı buhranda, çocukluk ve yetişkinlik arasındaki görünmez duvarı aşmak için yanıp tutuştuğu sırada karşısına çıkan bu genç adamın arkadaşlığını, hiç sorgulamadan ve tüm kalbiyle kabul eder. Fakat bu genç adamın, annesiyle yakınlaşmak için onun sevgisini kullandığını fark ettiğinde içindeki sevgi çok geçmeden tehlikeli bir nefrete dönüşecektir.

Stefan Zweig, tadı damakta kalan eşsiz psikolojik çözümlemeleriyle kaleme aldığı Yakan Sır’da, ergenlik çağındaki bir çocuğun gözünden yetişkinliğin karanlık sularını; aşkı ve ihaneti sorgulatıyor.

Stefan Zweig, (born November 28, 1881, Vienna, Austro-Hungarian Empire [now in Austria]—found dead February 23, 1942, Petrópolis, near Rio de Janeiro, Brazil), novelist, biographer, poet, and translator, was born in Vienna into a wealthy Austrian-Jewish family. He studied at the Universities of Berlin and Vienna.

Books on set:

Chess Story
The Burning Secret
Letter from an Unknown Woman
Fantastic Night
Twenty-Four Hours in the Life of a Woman
Amok

in the book set, there are other short stories.

Olağanüstü Bir Gece, seçkin bir burjuva olarak rahat ve tasasız bir hayat sürdürürken duyarsızlaşan bir adamın hayatındaki bazı tesadüfî olayların onu nasıl değiştirdiğini, duyan, seven ve yardım eden bir insan haline getirdiğini anlatan bir hikayedir.

Baron Fredrich M. Von R. 1914 yılında Rusya’da katıldığı bir savaşta ölür. Baron, yazı masasına mühürlü bir zarf bırakmıştır. Ailesi bu zarfı açar, gözden geçirir ve aile bu notları yazara verir. Stefan Zweig de notlardaki altı saatlik zamanı, yani olağanüstü geceyi yazıya döker.
7 Haziran 1913 tarihinde otuz altı yaşında olan Baron’a vefat eden ailesinden yüklü bir miras kalır. Aslında Baron’un durumu gayet iyidir; fakat bu para gelince soylu bir aristokrat olur. Subay olan Baron, kendince emekliye ayrılır. Lüks ve eğlenceli işlerle uğraşır. Antikacılardan parçalar alır; o zamanlarda çıkan kitapları hemen alıp okur. At yarışlarına merak sarar. Baron’un diğer bir ilgisi de kadınlardır. Bir süre sonra tüm bunlardan sıkılır. Sıradan olan hayatı olağanüstü bir gecede değişir.

O gün kendini dışarı atan Baron etrafın kalabalık olduğunu fark eder. Herkes faytonlarla bir yere gidiyordur. Kendisi bir faytona atlar ve arabacı “At yarışlarına değil mi efendim?” diye sorar.Baron hiç aklında yokken bir anda kendini yarışlarda bulur. İnsanlar bağrışmaya başlarlar.

Yarışlara ara verildiği sırada Baron’un gözü, güzel bir kadına takılır. Baron’un kendisine baktığını hisseden kadın ona kur yapar. Gizli bir heyecan yaşayan Baron, bu durumdan çok hoşlanır. Kadının yanında birden şişman ve kel bir adam belirir. Adam, kolunu kadının beline atınca Baron anlar ki…

“Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu”, 1920'li yıllarda kaleme alınmış uzun bir hikâyedir. Bu hikâyede isimsiz bir kadının tek taraflı hazin aşkı ve kaderi, psikolojik çözümlemelerle etkileyici bir şekilde ele alınmıştır. Stefan Zweig, bu hikâyesinde aşkın psikolojik tahlilini taraflardan sadece birinin iç dünyasından yola çıkarak yapmıştır. O taraf, ismi hem okuyuca hem de hikâyenin erkek kahramanı tarafından bilinmeyen ilginç ve bir o kadar da talihsiz bir kadındır. Biz, bu kadını sadece uzun bir mektubun yazarı olarak kendi kalemi aracılığıyla tanırız. Kadının adı, hayatı boyunca sevmiş olduğu, roman yazarı R. için kaleme aldığı uzun mektupta ve zarfın üzerinde yoktur. Roman yazarı “R.” olarak anılan erkek, isimsiz kadının genç kızlık döneminde ve sonrasında birkaç gece birlikte olmuş ve bu birliktelikten bir de çocuk dünyaya gelmiştir. Ama buna rağmen kadın, mektup boyunca, "Sen, beni asla tanımadın!" diyerek kendisini bir "birey/ben" olarak tanımayan şehvet ve zevk düşkünü erkeğe sitem etmektedir. Gerçek ve mecazi anlamda, "kadının adı yok"tur.

Erkeği çok ama çok seven meçhul kadın, kısa beraberliklerinde ona âşık olduğunu ve kim olduğunu bir türlü söylemez. Hep onun kendisini tanımasını bekler umutsuzca..

Stefan Zweig, 1920’lerde yazdığı bu romanında sosyetik; ama ikiyüzlü kadınları ve toplumun ahlaki yapısını eleştirel bir şekilde anlatırken psikolojik tahliller de yapar.

Fransız Rivierası’nda küçük bir pansiyonda kalan bir grubun arasında evli ve düzenli bir hayatı olan otuz üç yaşındaki Bayan Herniette vardır. Bu kadın, pansiyonda tanıştığı yakışıklı bir Fransız gençle geçirdiği bir kaç saat sonrasında kaçmıştır. Sosyetik hayattan sıkılan ve kaçan bu kadının ahlakını, pansiyonda kalan diğer kadınlar yargılamaya başlar, tartışma alevlenir; sadece bir kişi MRS. C. bir kadının cesaretle arzusunun peşinden koşmasının son derece anlaşılır olduğunu düşünür. Bundan yirmi dört yıl önce yaşamış olduğu ve hala, zihnin en derin yerlerinde büyük bir azaba neden olan kısa, ama sarsıcı hikâyesini anlatmaya başlar:

Mrs. C, kocasını genç yaşta kaybetmesinden sonra, karamsarlık ve melankolik bir hayat geçirmeye başlamıştır. Kendi içindeki boşluğu dış dünyanın hızıyla ve huzursuzluğuyla doldurmak için Monte Carlo’ya gider ve kumarhane masasında insanları incelemeye başlar. Burayı içindeki eskileri bırakıp yenilerle dolduracağı bir yer zanneder. Kumarhanede bir adam dikkatini çeker, Bu adamın varını yoğunu kaybettiğini anlar. Adam sona yaklaştığını bilmesine rağmen kazanma hırsı ile yenilmişlik arasında gidip gelmekte ve masadan kalkamamaktadır. Sonunda masadan kalkan adam gecenin karanlığında gider, kaybolur. Mrs. C,, bu adamın peşine düşer ve tükenmiş adamın bir halde ölüme gitmesine engel olmak.

Korku, genel olarak gerçek bir tehlike ya da tehlike ihtimali karşısında insan düşüncesinin uyandırdığı derin kaygı duygusu olarak tanımlanır. Bu kitapta, avukat eşi ve iki çocuğuyla rahat bir hayat süren saygın İrene Wagner’in gizli aşkı ve bunun yarattığı korku anlatılmıştır. Sekiz yıllık evliliğinden sıkılan bu kadın, burjuva dünyası çevresinden çıkarak kendini genç bir piyanistin kollarına atmıştır. Aslında sevmediği, en ufak bir duygu hissetmediği bir adamla kaçamak bir hayat yaşamak az da olsa İrine’nin hayatına hareketlilik katmıştır. Bu kaçamak esnasında bir gün, şantajcı bir kadın ansızın ortaya çıkar, İrine’yi gördüğünü eğer para vermezse her şeyi kocasına açıklamakla tehdit eder ve İrine parayı verir. İrene de korkusundan parayı verir ve piyanistle görüşmesini de keser. Her hafta para istemek için gelen kadın, İrine’nin korku sebebi olur. Ancak bu gizli ilişkinin bilinme korkusuyla hayatı alt üst olan ve yeni yaşamaya başladığı bütün güzellikleri kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalan kadın, müthiş bir korkunun pençesine düşer. Şantajcı kadın, en son İrine’nin yüzüğünü fidye olarak alır. Bu sırada kocası şüphelenerek İrine’yi itirafa zorlar. Ama İrine diretir söyleyemez. İrine, şantajcıya kaptırdığı yüzüğünü alamayacağını anlayınca intihara kalkışır. İşte o esnada kocası onu eczanede kolundan tutar. Sonunda kocasının ve sevdiği piyanistin ilgisini kaybeder.

Bu eserde bir kadının hayatının bir kesitini ve aldatmasını konu edinen yazar, onun şantaj ile korku kapanına kısılmasını, zamanla boğulmasını ve kocasının merhamet ve tüm anlayışına rağmen işlediği günahları bir türlü itiraf edemeyişinden kaynaklanan korkunun zihinde yarattığı birikimleri ve ruhsal bunalımı ustalıkla analiz etmiştir.

Az cümleyle çok şeyin nasıl anlatılabileceğinin de örneğini veren yazarın az sayfalı kitabı "Korku", bir çırpıda bitirilecek, ancak etkisi kısa sürmeyecek bir kitaptır.

Hikaye, New York’tan Buenos Aires’e giden bir vapurda yaşanır. Dünya satranç şampiyonu Mirko Czentovic, bir turnuva için Buenos Aires’e gitmektedir. Bunu duyan gemideki milyoner, petrol zengini Mc Connor, Czentovic’e para karşılığı bir el satranç oynamayı teklif eder. Czentovic ise bu teklifi seve seve kabul eder ve ilk partiyi beklendiği gibi rahatlıkla kazanır. Kaybedilen partinin rövanşının tam ortasında, oyuna Avusturyalı Dr. B. adında bir başka yolcu katılır ve bir beraberlik kurtarır. Bunun üzerine Mc Connor’un teklifiyle Czentovic ile Dr. B arasında bir müsabaka düzenlenir. Müsabaka başlamadan Dr. B. satrancı nasıl öğrendiğini anlatır:

Gestapo tarafından bir otel odasında aylarca hücre hapsine kapatılmışken, bir sorgulama öncesi bekletildiği odanın duvarında asılan montun cebindeki satranç kitabını çalmayı başarmıştır. Çok mutludur; çünkü beyni çalıştıracak bir oyun bulmuştur. Kitaptaki kaydedilmiş oyunları satranç tahtası ve taşları olmadan kendi kafasında oynamaya başlar. Bir süre sonra Dr. B., önce ekmek içinden yaptığı satranç taşlarıyla ve yatak örtüsündeki karelerle oynamaya devam eder. Satranç, hücrede sıkıntıdan çıldırmak üzere olan Dr. B.’nin hayatını kurtarmıştır. Bir oyunu kendine karşı kaybedince sinir krizi geçirir ve kırdığı bir cam, elini keser. Hastanede doktorun onu soyadından tanımasıyla kurtulur. Artık özgürdür; fakat bir daha satranç oynamamaya kararlıdır, ta ki gemideki karşılaşmaya kadar.

Dr. B bütün şampiyonların partilerini ezbere bildiğinden Czentovic’in oynayacağı oyunları önceden hesaplamıştır. İlk partiyi kazanır. İkinci parti sırasında Czentovic, karşısındakinin bunalıma girdiğini fark eder. Dr.B. kriz geçirince parti yarıda, Czentovic, de masada satranç taşları ile baş başa kalır.

Biz de sizi bu uzun hikaye ile baş başa bırakıyoruz.

Amok, sarhoşluktan ve çılgınlıktan da öte bir şey… Bir adamı kuduz köpek gibi davranmaya şartlayan, onu cinayete meyilli bir akıl hastasına dönüştüren bir durum... Tuhaf ve korkunç bir zihinsel hastalık... Bu adam, tıpkı o kadın beni görmeye gelmeden önce odamda oturduğum gibi sessiz sakin bir biçimde köşesinde oturuyordur. Sonra birden ayağa fırlar, kamasını kapar, sokağa çıkıp doğruca koşmaya başlar, nereye gittiğinin bir önemi yoktur. Yoluna kim çıkarsa kamasını ona saplar ve dökülen kan onun daha da çıldırmasına yol açar. Herkes bu çılgın adamı ölümden başka hiçbir şeyin durduramayacağını bilir. Yolundan hızla çekilirler ve ‘Amok! Amok!’ diye bağırarak diğerlerini uyarırlar. Amok koşucusu bu sayede koşar, öldürür, öldürür, öldürür, ta ki kudurmuş bir köpek gibi vurulup öldürülene dek.

Ondan yardımını isteyen bir kadını, kibri yüzünden reddeden bir doktorun sonrasında yaşadığı pişmanlık nedeniyle kendiyle giriştiği savaşımın hikayesidir bu. Yaşanan en temelde, toplumsalın ona yüklediği görev sorumluğu ile denetlenmesi gereken dürtülerin arasında var olan ikilemdir. Bu süreç insanı öncesinde hiç tahmin edemeyeceği çılgın bir ölüm koşusuna sürükleyebilir.

İnsanı derinliğiyle kavramış bir yazar olan Zweig bu önemli yapıtında insanın varoluşsal çelişkilerini ustaca bir anlatımla okuyuculara sunuyor.

Yalnızca seninle konuşacağım. Bütün ömrümü, sana adandığından haberin olmayan bu ömrü, sana anlatacağım. Sırrımı ancak artık hayatta olmadığım zaman bileceksin, bana bir cevap borçlu olmak zorunda kalmadığın zaman, soğuk terler dökmeme sebep olan şey sona erdiğinde.

Ürperdi. Birdenbire kapı, görünmeksizin ardına kadar açılmış ve başka bir âlemden gelen soğuk bir esinti, sessiz odasına dolmuştu. Ölümün varlığını ve ölümsüz aşkı hissetti. İçinden bir şeyler kopup gitti ve adam tinsel, arzu dolu ve ölümsüz kadını uzaklardaki bir müziği duyarcasına, tutkuyla düşündü.

Ünlü bir yazar, kimliği belirsiz bir kadın tarafından yollanmış olan ve, Beni hiç tanımamış olan sana hitabıyla başlayan bir mektup alır. Yazarın haberi olmadan onun çocuğunu doğurup büyüten ve yazara karşı sınırsız bir tutku besleyen bir kadının mektubudur bu. Kadın, çocuğunun ölümünün ardından bir veda niyetine yazmıştır bu itiraf mektubunu. Bu mektupla aşkın gerçekte ne olduğu, ne olması gerektiği ve sınırları hakkında düşünmeye davet ediliriz. Zweig bu uzun öyküsüyle adeta bir erkek ile kadın arasındaki duygusal karşıtlığı ortaya koyar. Bir kadın aşkı uğruna her şeyi yapabilir.

Seni kim bekliyor? Kıyım ve ölüm, belki, ama başka kimsenin beklediği yok! Uyan, Ferdinand, özgür olduğunu gör, tamamen özgürsün, kimsenin senin üzerinde bir yaptırımı yok ve kimse sana emir veremez; dinle, özgürsün, özgür, özgür! Bunu sana binlerce kez söyleyebilirim, on bin kere, her saat, her dakika, sen bunu hissedinceye kadar! Sen özgürsün. Özgür! Özgür!

Vatan denilen toprak parçasının yeni ölü bedenler isteğiyle yaptığı çağrıyı duyunca içinde engel olamadığı bir gitme dürtüsüyle ayağa kalktı Ferdinand. Oysa gitmek, ölmek, öldürmek istemiyordu ama onun iradesini ele geçiren başka bir güç vardı. Bir yanda özgürlüğü öte yanda bir nesneden öte görülmediği, ondan itaat bekleyen anavatanın çağrısı.

Zweig, Ferdinand’ın yaşadığı bu ikilem üzerinden milliyetçilik ve faşizmi sorguluyor. Zevkle ve düşünerek okuyacaksınız.

Acı dolu bu dünyada, sığınacak güvenli bir yer, barış ve teselli sadece dualarda bulunabilirdi. Evet, dualar vaat dolu sözleriyle panik hissini yatıştırıyor, ayinlerle dehşet hissini hafifletiyor ve yüreği kasvete boğulmuş kişilerin adeta uçar gibi Tanrı’nın yolundan gitmesini sağlıyordu. Zorlu zamanlarda dua etmek iyi bir şeydi ve topluca dua etmekse daha da iyiydi, çünkü Tanrı’nın armağanları en çok bunları birlikte arayanlara gelirdi.

Yahudilerin kutsal sembolü neden bir kez daha yolculuk etmeye başlamıştı? Umutlanabilirler miydi, yoksa çaresiz mi kalacaklardı? Yeni bir zulüm mü göreceklerdi, yoksa eski zulümler sona mı erecekti? Menora yine yollarda olduğuna göre, yine eskisi gibi kimsenin bilmediği bir yere gitmek için evlerinden çıkmaya mı zorlanacaklardı? Ya da şamdanın oraya gelmesi, onların da kurtuluşu anlamına mı gelecekti? Sürgün en sonunda bitecek miydi? Eski yuvalarında, vaat edilen topraklarda bir araya gelecekler miydi? İnsanlar sabırsızlık ve merak içinde sorular denizinin yarılıp açılan yolundan onları huzura kavuşturacak bir cevaba ulaşmayı istiyorlardı.

Aşk, bedenin karanlığında acı içinde gelişen bir cenin olmaktan çıkıp kendini dudaklarla ve nefesle itiraf etmeyi göze aldığında ancak gerçek aşk olur. Kozasında kalmak için ne kadar uğraşsa da, bir an gelir kozanın gözyaşlarının çapraşık dokusu çözülür ve yaşlar yükseklerden en uzak derinliklere akar, ürkek kalbe büyük bir güçle düşer. Genç adam için bu hayli geç olmuştu…

Usta yazar Stefan Zweig’dan insan ruhunu açmazlarıyla ortaya seren bir öykü Geçmişe Yolculuk. Genç bir adamın özgürlük, yükselme arzusu, aşk ve görev arasında yaşadığı çatışmaları okurken insan denen varlığı oluşturan dürtülerin gücüne de tanık olacaksınız.

Korku, cezadan daha berbattır çünkü ceza bellidir. İster ağır, ister hafif olsun.

Evli bir kadın olan Irene, ünlü bir piyanist olan genç adamı bir akşam etkinliğinde tanımış, o günden sonra da öyle çok fazla istek duymadan, hatta farkına bile varmadan adamın metresi olmuştu. Ne evliliğindeki mutluluğu ne de kadınlarda çok görülen, manevi ilişkilerin getirdiği o yorgunluk onu kendine bir âşık edinmeye itmişti. Kültürel açıdan kendinden üstün zengin bir koca ve iki çocuğunun yanında gayet mutluydu. Kendi uyuşuk ritminde giden rahat, sakin, mutlu bir hayatı vardı. Fakat havada nasıl boğuculuk veya fırtına gibi insanı tahrik eden bir durgunluk varsa, mutluluğun da aynı şekilde insanı felaketlerden daha çok ayartan bir yumuşaklığı vardır. Söz konusu tahrik olunca toklukla açlık birdir. Zaten Irene’de maceraya karşı merak uyandıran şey de hayatının tehlikesizliği ve eminliği oldu. Gelen bir şantaj mektubuyla her şey tersine dönecek ve onun tüm düzenini altüst eden bir korkuyu açığa çıkaracaktır.

Bu çarpıcı adam kitaplar dışındaki dünyaya dair bir şey bilmiyordu, çünkü onun aklına göre varoluşun tüm olgusu sadece, tabiri caizse onları arındıran bir süreç olan harflere döküldüğünde ve bir kitapta toplandığında gerçeğe dönüşüyordu.

Sahaf Mendel’de kitaplara olan tutkusundan başka hiçbir şeyi olmayan Mendel’in trajik hikâyesini okurken savaşın ve açgözlülüğün insanı parçalayan, onu yok sayan niteliğine de Mendel’in hiçe sayılan hayatı özelinde tanık olacaksınız.

Kitaptaki diğer öykü olan Leporella ise, hizmetçilik yapan bir kadının kendi sınıfsal konumunu göremeyişinin ve yaşadığı çatışmaların bir anlatısını sunar. Zweig’ın usta kaleminden çıkan bu öyküleri keyifle okuyacaksınız.

Kendi yasalarına karşı geldiğinde hemen her zaman başarısızlığa uğrarsın. Kanunlardan, kurallardan, anayasadan ya da polisten bahsetmiyorum. Onlarla baş edilebilir.

Ama herkesin kendi yasaları vardır.

Christine, 1. Dünya Savaşı’nın hemen ardından yaşanan zorlu koşullarda Avusturya'nın küçük bir köyünde postanede memurluk yapmakta, bir taraftan da hasta annesine bakmaktadır. Bir öğleden sonra boş ofiste sıkıntıyla otururken telgraf cihazının tıkırtılarıyla canlanır. Telgraf kendi adına gelmiştir, üstelik Amerika'da yaşayan zengin teyzesi onu İsveç Alplerindeki bir otele davet ediyordur. Baş döndüren bir tren yolculuğunun ardından Christine dünyanın zirvesine ulaştığında, daha önce hayal bile edemeyeceği ayrıcalıklarla dolu bambaşka bir hayatla tanışacaktır.

Avusturyalı ünlü yazar Stefan Zweig'ın 30'lu yıllarda kaleme alıp yaşamının son 10 yılında üzerinde çalıştığı ama yayımlatmadığı bu roman, sıradışılığıyla okuyucunun aklından çıkmayacak psikolojik bir kara kurgu.